Illegale straatprostitutie Japan neemt toe: 'Vaak enige uitweg'
Op het randje van de uitgaanswijk Shinjuku in Tokio staan tientallen vrouwen op de stoep naar hun telefoon te staren. Om de paar minuten loopt een man op ze af en vraagt hoeveel het kost. "Zo begint het", vertelt Uru. "De mannen gaan met ons onderhandelen. Als we akkoord gaan, lopen we naar een hotel en hebben we seks."
Uru, die uit angst voor herkenning niet met haar eigen naam wil worden genoemd, is nog tiener en staat al een paar jaar bijna dagelijks buiten op klanten te wachten. "Op een dag had ik echt geen geld meer en kon ik ook niet naar huis. Toen vertelde een vriendin van me dat ik hier kon staan. Zo is het begonnen."
In Japan neemt de illegale prostitutie toe. Door economische malaise en de toename van huiselijk geweld komen steeds meer jonge vrouwen op straat te staan. Het is een probleem dat zich moeilijk laat oplossen.
"Alleen al in deze wijk staan waarschijnlijk honderden vrouwen", zegt Arata Sakamoto. Hij runt Rescue Hub, een hulporganisatie die in Shinjuku probeert vrouwen uit de prostitutie te halen. Hoeveel sekswerkers Japan telt, vindt hij moeilijk in te schatten; het probleem is snel uit de hand gelopen. "De politie en overheid weten het ook niet, ze hebben geen grip op de situatie."
Economische onzekerheid
"Ik wil wel stoppen, maar dit is voor mij de enige manier om te overleven", zegt Uru. In Japan worden vrouwen overwegend als parttime werknemers op korte contracten aangenomen, mede omdat werkgevers verwachten dat ze geen carrière willen maken en op een bepaald moment kinderen krijgen, en dan met verlof gaan of ontslag nemen.
Door de economische malaise als gevolg van de coronapandemie zijn vrouwen extra kwetsbaar: ze zijn makkelijk te ontslaan. Degenen die hun baan behouden, krijgen te maken met stijgende inflatie, terwijl de lonen niet meestijgen.
"Vrouwen die financieel in nood zitten, zien dit soort werk vaak als de enige uitweg", weet Sakomoto. "Die hebben het geld vandaag nodig, anders kunnen ze niet eten." Straatprostituees krijgen contant betaald, dus hoeven niet te wachten op een salaris, belasting te betalen of een deel af te staan aan bordeelhouders.
Volgens Sakamoto staan ook veel vrouwen op straat vanwege een slechte thuissituatie. "Daar worden ze door hun ouders of partner mishandeld. Ze vluchtten het huis uit en komen op straat terecht."
Bij de Nationale Politie kwamen in 2022 bijna 85.000 meldingen van huiselijk geweld binnen, het hoogste aantal in twintig jaar tijd. Het daadwerkelijke cijfer ligt veel hoger. Volgens onderzoekers doet slechts tussen de 2 tot 5 procent van de slachtoffers aangifte bij de politie. Het merendeel is vrouw.
Grijs gebied
Prostitutie is officieel verboden in Japan, maar sekswerkers hebben daar creatieve oplossingen op bedacht. Zo kunnen ze simpelweg hun tijd aanbieden en redeneren dat de klant niet de seks koopt, maar gezelschap. Als daar seksuele interactie uit voortvloeit, zou dat niets te maken hebben met de financiële transactie. Het is juridisch grijs gebied.
De politie doet weinig aan de straatprostitutie. "Het enige wat ze kunnen doen is vrouwen of klanten tijdelijk oppakken en vastzetten", zegt Sakomoto. Volgens hem staan vrouwen daarna al snel weer op de stoep.
Veel risico's
Online verschijnen steeds meer beelden die tijdens de seks stiekem zijn opgenomen. Ook krijgen prostituees regelmatig te maken met stalkers en fysiek geweld. "Ik begrijp de risico's", zegt Uru. "Soms word ik door klanten bedreigd of weigeren ze te betalen. Maar ik kan nergens anders heen. Wat we doen is illegaal, dus we hebben het gevoel dat we niet naar de politie kunnen."
Zorgen zijn er ook over de gezondheid van de vrouwen. Door de toenemende straatprostitutie telt Tokio dit jaar een recordaantal syfilisinfecties. "Deze situatie leidt niet alleen tot ziektes, maar ook tot ongewenste zwangerschappen", zegt Sakamoto. "Het enige wat we kunnen doen, is straatwerkers met hulporganisaties in contact brengen, maar uiteindelijk moet de armoede en economische onzekerheid onder jonge vrouwen fundamenteel worden aangepakt."
"Ik hoop dat ik hier ooit mee kan stoppen, maar dat kan alleen als ik hulp krijg", zegt Uru. "Ik wil dit niet blijven doen."