Zwitsers stemmen in met plan om in 2050 klimaatneutraal te zijn
Inwoners van Zwitserland hebben in een referendum voor de invoering van een wet voor klimaatbescherming gestemd. 59,1 procent van de kiezers stemde voor een voorstel dat ertoe moet leiden dat het land in 2050 klimaatneutraal is. Daarnaast was er een referendum over een belastingverhoging voor internationale bedrijven.
In campagnes in aanloop naar het referendum spraken wetenschappers en klimaatactivisten hun grote zorg uit over het snelle wegsmelten van de gletsjers. Zij voerden aan dat Zwitserland zwaar zal worden getroffen door de opwarming van de aarde en dat de effecten van de stijgende temperaturen op de gletsjers al duidelijk zichtbaar zijn.
Doordat de gletsjers in de Alpen wegsmelten, hebben die tussen 2001 en 2022 een derde van hun volume verloren. Dat levert niet alleen problemen op voor het klimaat, maar ook voor de economie. Zo blijven toeristen weg en zijn er te lage waterstanden voor waterkrachtcentrales.
Minder fossiele brandstoffen
De campagnevoerders stelden in eerste instantie nog ambitieuzere maatregelen voor, maar steunden later toch het voorstel van de regering om in 2050 tot netto nul emissie te komen. Dat voorstel is een afgeslankte versie van een plan dat in 2021 te duur werd bevonden.
Om de klimaatdoelen te bereiken wil de regering inzetten op het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Zwitserland moet minder afhankelijk worden van geïmporteerde energie (nu importeert het land driekwart van de energie die het gebruikt) en inzetten op het ontwikkelen van duurzame bronnen. Om dat voor elkaar te krijgen wordt voor de komende tien jaar omgerekend bijna 3,3 miljard euro vrijgemaakt.
De rechts-conservatieve Zwitserse Volkspartij (SVP) is tegen de plannen en had het referendum afgedwongen. De SVP vreest dat de wet leidt tot energietekorten en verhoogde energieprijzen.
In 2021 reisde weerman Peter Kuipers Munneke naar de Morteratschgletsjer in de Zwitserse Alpen. Daar is goed te zien hoe hard het gaat met de opwarming van de aarde:
Belastingverhoging multinationals
In een andere volksraadpleging konden inwoners zich uitspreken over een aanpassing van de wet voor bedrijfsbelastingen. 79 procent van de kiezers stemde in met een plan om de belastingen voor grote internationale bedrijven te verhogen tot minimaal 15 procent.
In 2021 steunden 130 landen een initiatief van de G7 om het belastingtarief wereldwijd naar 15 procent te brengen, met als doel om winsten in landen met lage tarieven te beperken. Zwitserland is met gemiddeld 11 procent belasting aantrekkelijk voor multinationals. De aanpassing levert de staatskas naar verwachting gemiddeld omgerekend ruim 2,5 miljard euro per jaar op.
Zo'n 2000 internationale bedrijven hebben kantoren of hoofdkantoren in Zwitserland, zoals Google en Nestlé. Hoewel al die ondernemingen door de wet worden getroffen, is er over het algemeen positief gereageerd. De belastingverhoging biedt volgens verschillende brancheverenigingen meer duidelijkheid, ook al gaat die misschien ten koste van de aantrekkelijkheid van Zwitserland voor het bedrijfsleven.
