'Russisch Davos' in Sint-Petersburg illustreert vooral isolatie van Rusland

• 

  Iris de Graaf

  Correspondent Rusland

"Amerika heeft de wereld uitgebuit. Dat heeft geleid tot conflicten aan onze grenzen. Maar 2022 heeft laten zien dat je van Rusland niet kunt winnen op het slagveld en dat je ons niet kan vernietigen met sancties", zo klonk het vandaag uit de speakers tijdens een bijeenkomst met president Poetin op de 26e editie van het St. Petersburg Internationaal Economisch Forum (SPIEF).

Maar dit jaar was het forum, dat een tegenhanger moet zijn voor het World Economic Forum in Davos, minder internationaal dan ooit tevoren. Dat blijkt alleen al uit het thema: "Soevereine ontwikkeling voor een rechtvaardige wereld", een term die het Kremlin gebruikt voor de binnenlandse industrieën en het stimuleren van lokale investeringen.

De afgelopen dagen werd in panels gesproken over de heropleving van de eigen economie, over hoe de wereldeconomie 'gede-dollariseerd' moet worden en hoe islamitisch bankieren eruit moet zien.

Algerije, Cuba en de Taliban

Het is het tweede jaar op rij dat westerse landen het economisch forum boycotten en ook niet welkom zijn, net als alle journalisten van 'onvriendelijke landen' die dit jaar geen accreditatie kregen.

Maar dit jaar hebben ook de leiders van Ruslands strategische bondgenoten, zoals Kazachstan, niet de moeite genomen langs te komen. Vorig jaar was president Tokajev nog aanwezig, dit jaar stuurde hij twee afgevaardigden. Ook de leiders van de BRICS-landen (Brazilië, India, China en Zuid-Afrika), het economische bondgenootschap dat zich samen met Rusland afzet tegen westerse landen, bleven weg.

Volgens de Financial Times had de organisatie van tevoren geprobeerd nog een aantal belangrijke westerse gasten uit te nodigen, onder wie de voormalige ceo van Google, Eric Schmidt. Maar deze gasten zouden de uitnodiging hebben afgewezen en gezegd hebben dat ze Oekraïne steunen.

Wél aanwezig dit jaar zijn de president van Algerije, de minister van Buitenlandse Zaken van Hongarije, afgevaardigden van Afrikaanse landen, uit de Verenigde Arabische Emiraten en van Cuba. Ook de door Rusland geïnstalleerde leiders van Donetsk en Cherson, Denis Poesjilin en Vladimir Saldo waren in de zaal en een delegatie van de Taliban, in Rusland officieel bestempeld als extremistische organisatie en daarmee verboden.

Poetins toespraak was voornamelijk gericht op de eigen bevolking, om ze een hart onder de riem te steken dat alles 'volgens plan' gaat. Poetin benadrukte de "grote successen" van de Russische economie, ondanks de "vijandige sancties tegen Rusland". "Historisch lage inflatie en werkeloosheidscijfers", aldus Poetin. Het vertrek van buitenlandse bedrijven en merken omschreef hij als een zegen. "Door de uittocht van buitenlanders is er veel ruimte vrijgekomen in onze economie, die wordt nu opgevuld door Russische zakenmensen."

Volgens Vladislav Zjoekovsky, een Russische econoom die sprak met een onafhankelijke nieuwsplatform, kloppen de statistieken waarmee Poetin het mooie plaatje schetste voor geen kant. "Volgens Poetin zijn de reële inkomens van de bevolking met bijna 9 procent gegroeid. Maar dat komt niet door de groei van de economie, maar door het feit dat er enorm veel geld wordt gestoken in het militair-industrieel complex, de veiligheidstroepen en de 'Speciale Militaire Operatie'. Als je die cijfers daarvan aftrekt, zie je dat de inkomsten juist zijn gedaald."

Het grootste verschil met Poetins eerdere toespraken was het totale gebrek aan een daadwerkelijke internationale economische agenda, datgene waarvoor het forum oorspronkelijk was bedoeld. Ook zweeg hij over het grootste probleem voor de economie: de oorlog, die zijn tweede jaar ingaat.

Oorlogsmachine draait op volle toeren

Toch was de oorlog duidelijk aanwezig gedurende het evenement. Zo werd tijdens een optreden van een aantal Russische artiesten aangekondigd dat de zangers hadden besloten een miljoen roebel te doneren voor elke vernietigde Leopard- en Abramstank in Oekraïne.

Poetin werd tijdens een vraag-antwoordsessie nog wel gevraagd naar de doelen van de 'speciale operatie' en het Oekraïense tegenoffensief. Daarin gaf hij opnieuw het Westen de schuld van het voeren van een oorlog tegen Rusland én gaf hij een langdradig historisch college over de vermeende geschiedenis van fascisme in Oekraïne tijdens de Tweede Wereldoorlog. "En daarom hebben wij het recht Oekraïne te denazificeren", besloot Poetin.

Over het tegenoffensief zei hij: "Oekraïne zal binnenkort niets meer overhebben, ze vechten alleen nog met uit het buitenland geleverd materiaal. Daar kun je niet lang oorlog mee voeren. In Rusland ontwikkelt de defensie-industrie zich actief, fabrieken en bedrijven werken dag en nacht met driedubbele diensten."

Daaruit valt zijn strategie af te leiden: deze oorlog zo lang mogelijk rekken door het hele land in te richten op de 'speciale militaire operatie', en hopen dat de westerse steun aan Oekraïne stopt. En het Internationaal Economisch Forum? Dat dient nu vooral als symbolisch evenement voor de eigen bevolking.