EU-doorbraak over migratie: check aan buitengrens en gedwongen solidariteit
De 27 Europese ministers van Asiel en Migratie zijn het in Luxemburg eens geworden over een migratiedeal. De afspraken gaan over het opvangen, verdelen en terugsturen van migranten die in Europa aankomen.
Het akkoord wordt gezien als een belangrijke doorbraak, omdat de landen het hierover jarenlang niet eens konden worden. Na urenlange onderhandelingen werden de Europese ministers van Asiel die bijeengekomen waren in Luxemburg het eens over twee voorstellen.
Het ene voorstel ging over de zogenoemde grensprocedure, die moet gaan gelden voor alle asielzoekers die aankomen zonder identiteitspapieren en voor asielzoekers die weinig kans maken op asiel. Als ze uit relatief veilige landen komen, zoals Marokko of Algerije, worden ze opgesloten. In de procedure wordt gekeken of ze toch recht hebben op asiel. Als dat niet zo is, worden ze teruggestuurd.
Vooral Duitsland en Italië stonden tegenover elkaar, landen die beide nodig waren om tot een meerderheid voor een akkoord te komen. Aanvankelijk wilde Duitsland niet dat families met kinderen vastgezet mogen worden aan de Europese grens als ze weinig kans maken op asiel. Maar daar is Duitsland toch mee akkoord gegaan. Kinderen zonder ouders mogen niet worden vastgezet. Nederland wilde dat wel, maar een groot deel van de Europese landen stond daar niet achter.
Bekijk hier welke routes naar Europa migranten veel gebruiken:
Het andere voorstel ging over de verdeling van asielzoekers over Europese landen. Landen krijgen nu te maken met 'verplichte solidariteit': ze moeten migranten overnemen uit 'aankomstlanden' als Italië en Griekenland, of ervoor kiezen om te betalen voor elke per migrant die niet wordt overgenomen. Landen moeten dan 20.000 euro betalen per asielzoeker. Dat bedrag gaat naar de landen waar de meeste migranten aankomen.
Het laatste pijnpunt van de onderhandelingen was de vraag waar afgewezen migranten naartoe gestuurd mogen worden. Migranten zouden alleen naar een land gestuurd mogen worden waar ze een band mee hebben, zoals hun geboorteland. Maar Italië wilde dat die criteria ruimer werden, en dat migranten ook naar een ander land gestuurd mogen worden, zoals een land in Noord-Afrika waar ze op een boot zijn gestapt. Italië heeft op dit punt zijn zin gekregen. Ook voor Nederland was dit een belangrijk punt; Nederland was het met Italië eens.
Er moet nog onderhandeld worden over de plannen in het Europese Parlement. Naar verwachting moet er volgend voorjaar een definitief akkoord komen.
Staatssecretaris Eric van der Burg, die ook aanwezig was in Luxemburg, noemt de deal een "hele belangrijke stap". Volgens de staatssecretaris komen er door de deal betere procedures, waardoor migranten in het aankomstland direct geregistreerd worden en worden vastgezet als ze weinig kans op asiel hebben. Door de afspraken moeten er daardoor minder mensen in Nederland in de asielprocedure komen.
In Den Haag reageren coalitiepartijen tevreden op de EU-deal. D66 spreekt over "ontzettend goed nieuws", de VVD over een "belangrijke stap, het CDA over een "belangrijke stap en een doorbraak" en de ChristenUnie over een "cruciale stap".