40 jaar Pieterpad: 'Allang niet meer alleen voor grijze en kale wandelaars'

• Sophie Feenstra

  redacteur Binnenland

• Susan de Vries

  Redacteur online

Vandaag precies 40 jaar oud maar nog lang niet stoffig: het ruim 500 kilometer lange Pieterpad, dat van Pieterburen in Groningen naar de Sint-Pietersberg in Maastricht loopt, wordt nog altijd veel bewandeld. Tienduizenden mensen wagen zich er elk jaar aan, vaak in etappes. Daaronder ook steeds meer jonge mensen: "Het pad is leuker dan een all-inclusivevakantie".

Wandelvriendinnen Toos Goorhuis-Tjalsma en Bertje Jens beschreven de route van het Pieterpad tussen 1978 en 1983 uit onvrede over het gebrek aan langeafstandswandelpaden in Nederland.

"Ik heb het pad aan de keukentafel zien ontstaan bij mijn moeder", vertelt Maarten Goorhuis. "In die tijd had ik een hekel aan wandelen, zoals pubers dat wel vaker hebben." Het was dus niet vanzelfsprekend dat hij later directeur van Stichting Pieterpad zou worden. "Maar toen ik toch begon met wandelen rond mijn achttiende, bleek het verslavend te werken."

Samen met 40 vrijwilligers ontfermt hij zich al jaren over de route. Het oorspronkelijke pad was 460 kilometer, dus er is in die 40 jaar een flink stuk bij gekomen. "Het wandelpad beweegt mee met de veranderingen in de omgeving en het landschap", legt Goorhuis uit.

Zo zijn er nieuwe industrieterreinen en wegen gekomen waardoor de route moest worden verlegd. "Momenteel ben ik met Waterschap Limburg in de weer. Ze zijn daar bezig met gebiedsontwikkeling en dan wil ik dat er uiteindelijk ook een mooie verbeterde route in meegenomen wordt."

Dat er zoveel mogelijk over onverharde paden moet kunnen worden gewandeld wordt daarbij niet door iedereen begrepen. "Het ergste dat mensen tegen me kunnen zeggen is: dan loop je toch gewoon een stukje over het fietspad?"

Niet alleen maar grijs en kaal

Goorhuis schat dat er de afgelopen 40 jaar miljoenen wandelaars over het pad zijn gelopen. Met corona is dat aantal geëxplodeerd: de verkoop van de Pieterpad-gidsen is toen verdubbeld.

Soms was het toen bijna onmogelijk om een overnachting te boeken langs de route. "Wij zaten in die tijd vaak helemaal vol, en nog steeds vaak", zegt Yvonne te Braake, die samen met haar man Willem al dertien jaar een B&B runt langs het pad in Braamt in Gelderland.

"Na de coronatijd is het publiek veel meer divers geworden. We zien nu niet meer alleen maar grijze en kale wandelaars. Ook jonge stellen die het als huwelijksreis zien of twee jongens die eigenlijk naar Albanië zouden gaan, kwamen toen ineens langs. Dat is ook gebleven gelukkig."

Unieke ervaring

Ook de drie vrienden Wils (26), Reinier (24) en Rick (25) zijn geregeld te vinden op het Pieterpad. "We begonnen ermee in coronatijd, maar doen het nog steeds. Een all-inclusivevakantie vergeet je snel. De wandelingen op het Pieterpad blijven je echt bij. Je onthoudt het beter omdat het een unieke ervaring is, we hadden nooit verwacht dat er in Nederland zoveel natuur is dat zo prachtig is."

Volgens de vriendengroep steken ze met hun wandelingen ook andere mensen aan. Vrienden tegen wie ze erover vertellen sluiten zich aan bij wandelingen. En mensen op Instagram, waar ze hun reis delen, tonen ook interesse en vragen om af te spreken op het pad.

Dat mond-tot-mondreclame de oorzaak is van de populariteit van het pad, beaamt Maarten Goorhuis. "We hebben zelf nog nooit reclame gemaakt. Wandelen werkt aanstekelijk."

Ellen Kooiman (23) begon vorig jaar oktober aan haar tocht over het Pieterpad. Een tocht die ze net zoals de vriendengroep in etappes gaat afleggen, maar dan alleen. "Door veel stil te zitten gaat mijn lichamelijke en geestelijke gezondheid achteruit. Door te wandelen verbetert mijn gezondheid."

Ellens vriendinnen sluiten wel eens aan bij een wandeling in de buurt: "Door mij gaan meer mensen wandelen, ik steek mensen aan." Ook merkt ze dat mensen die haar tocht volgen op sociale media ook gaan wandelen.

Meer dan alleen natuur

Een wandeling over het pad bestaat uit meer dan wandelen. Zo bezoekt Ellen net als de vriendengroep restaurants, musea en kerkjes op de route. Zij boeken vaak een overnachting langs de route en plannen activiteiten in de buurt. "We hebben rivieren en grotten bekeken. Maar gaan ook vaak biertjes drinken."

Maarten Goorhuis denkt dat zijn moeder, die het pad 40 jaar geleden bedacht, het fantastisch zou hebben gevonden dat er nog altijd veel mensen gebruik van maken. "Ze was in die tijd compleet overvallen door het succes van de route, daar was ze reuze trots op. Als ze zou zien dat het nu nog populairder is dan toen, dan zou dat haar met trots vervuld hebben."