Burgemeesters mogen huizen door nieuwe wet sluiten als aanslag dreigt

Burgemeesters krijgen de wettelijke bevoegdheid om huizen te sluiten, bijvoorbeeld als er kans is op een aanslag of als er wapens in de woning zijn gevonden. De Tweede Kamer stemt vandaag in met een wetsvoorstel, dat regelt wanneer een burgemeester bewoners tijdelijk uit huis mag zetten.

Ook nu al kunnen burgemeesters panden sluiten als er een explosie of beschieting is geweest of als er groot gevaar dreigt voor bewoners of de buurt. Bij huizen gaat dat op basis van een noodbevel. Deze sluitingen houden niet altijd stand bij de rechter, omdat er dan sprake moet zijn van ernstige overlast in de woning zelf. Burgemeesters wilden daarom duidelijkere regels wanneer zij de bewoners tijdelijk mogen wegsturen.

Bovendien zijn de vele explosies in steden als Amsterdam en Rotterdam inmiddels een structureel probleem. Het aantal huizen dat vanwege zulke aanslagen gesloten wordt, neemt toe. Ook daarom is duidelijke wetgeving nodig, onderstrepen de burgemeesters van de vier grote steden.

Volgens de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma zal altijd per situatie worden bepaald of het echt nodig is een huis te sluiten. "Het is een van de meest ingrijpende bevoegdheden die je als burgemeester hebt, daar mag je niet lichtzinnig mee omgaan. Maar als er echt gevaar dreigt voor buren of argeloze voorbijgangers, moet je soms dit soort maatregelen nemen."

Door een woning tijdelijk te sluiten, proberen burgemeesters het gevaar voor bewoners en de omgeving af te wenden en de rust terug te brengen in de buurt. Ook met de nieuwe wet kan de rechter altijd toetsen of een sluiting terecht is.

Meer maatregelen nodig

Volgens Utrecht is de nieuwe wetgeving belangrijk, maar zijn er nog meer maatregelen nodig om de golf aan aanslagen op huizen tegen te gaan. In december trokken burgemeesters uit de regio daar nog over aan de bel. Zij willen extra mensen en middelen van het rijk om de problemen te kunnen aanpakken.

"Cameratoezicht kost tonnen en het kost ook heel veel menskracht om alle beelden te bekijken", zegt Dijksma. De politie heeft niet de capaciteit om alle dreigingen op te sporen en aanslagen te voorkomen. "Eigenlijk wil je dit soort criminaliteit voor zijn, maar we lopen toch vaak achter de feiten aan."

Verder moet het volgens burgemeesters makkelijker worden om informatie uit te wisselen tussen Openbaar Ministerie en gemeenten, zodat op tijd maatregelen genomen kunnen worden. De gesprekken met het kabinet over deze wensen lopen nog.