De deelnemers van het toernooi
NOS Voetbal

Vluchtelingen strijden voor Oranje: 'Door voetbal vergeet je even je verleden'

  • Thierry Boon

    Redacteur NOS Sport

  • Thierry Boon

    Redacteur NOS Sport

In een wereld vol oorlog heeft een voetbal een bijzondere kracht. Relativering, hoop, plezier, vriendschappen, geluk, dromen. Het vloeit allemaal voort uit dat kleine, ronde ding. Want of je nu uit Oekraïne, Syrië, Irak of Iran komt: iedereen spreekt vrijdagmiddag op de KNVB Campus in Zeist de taal van de bal.

Daar spelen zo'n tweehonderd vluchtelingen een toernooi, met als inzet een plaats in de Nederlandse selectie voor het officiële UEFA EK voor vluchtelingen, waar Oranje eind juni in Frankfurt debuteert.

Onder de stralende zon alleen maar vrolijke gezichten. Iedereen geniet, is fanatiek en droomt van de selectie. Tegelijkertijd zijn het stuk voor stuk jongens met een verhaal. Vaak halsoverkop vertrokken uit hun huis, omdat het daar niet meer veilig was.

Russische raket

Vooraan het veld klinkt een hard gejuich en er valt een niet-Nederlandse kreet. Een team vol atletische gasten, allemaal gehuld in een ander tenue, overklast de tegenstander. Het blijkt te gaan om een groep jongemannen uit Oekraïne.

"Geweldig dat jullie Nederlanders dit voor ons organiseren", zegt Aleksandr uit Kyiv, de beste voetballer van het stel. Hij vluchtte vanwege de oorlog en speelt nu samen met landgenoten die hij deze dag leerde kennen. "Lekker makkelijk communiceren", grapt hij.

Tussen neus en lippen door vertelt de opgewekte jongen dat er nog maar kortgeleden op een kilometer van zijn ouderlijk huis een Russische raket is geëxplodeerd. "Niemand weet wat er daar morgen allemaal kan gebeuren."

Het team uit Oekraïne, met als derde van links Aleksandr

Aleksandr voelt zich erg welkom in Nederland. "Ik werk hier in een restaurant en iedereen vraagt steeds hoe het met mij en mijn familie gaat. De Nederlanders helpen ons graag en daar ben ik heel erg dankbaar voor."

Dat hij indruk maakt op het voetbalveld, is niet zo heel gek. Hij vertelt dat hij al sinds zijn vijfde voetbalt en voor de oorlog in de jeugd speelde van recordkampioen Dinamo Kyiv. "Voetbal is mijn leven. Het is veel meer dan een spel. Het geeft me hoop."

Bekend gezicht als coach

Vanaf een afstandje ziet oud-profvoetballer René van Rijswijk het met een tevreden blik aan. De voormalig aanvaller van RKC, Cambuur en NEC is straks de coach van het vluchtelingenteam dat namens Nederland naar het EK gaat.

Het team dat het toernooi wint, mag mee. Aangevuld met spelers die Van Rijswijk uitkiest. "Hier zit echt wel wat talent tussen, dat wordt nog een hele klus", concludeert hij alles overziend vanaf zijn zitplaats.

Het winnende team dat naar Frankfurt gaat, met begeleidende staf

Van Rijswijk is maatschappelijk betrokken, is ook coach van het Nederlandse dak- en thuislozen team, waarmee hij het WK straatvoetbal heeft gespeeld. "Deze mensen hebben heel veel shit achter de rug, maar willen nu weer vooruit."

"Alleen al het gevoel dat je niet meer naar je eigen huis kan, lijkt me heel lastig. Laat staan alle vervelende dingen die daarvoor gezorgd hebben", zegt de man die als voetballer bekendstond om zijn paardenstaart, maar inmiddels zijn wilde haren is verloren.

Bekijk hieronder het portret over de voetballer René van Rijswijk, door Frank Heinen:

Eindsignaal: René van Rijswijk

Aan Van Rijswijk de taak om de spelers niet alleen te beoordelen op hun balgevoel, maar ook op hun teamgeest en saamhorigheid. Hij levert uiteindelijk elf spelers aan, een mix van acht vluchtelingen en drie nationale amateurspelers.

Afghaanse vluchteling helpt vluchtelingen

Het team moet volgens de UEFA-eisen minimaal twee vrouwen hebben. Met ambassadeur Farkhunda Muhtaj is er daarvan al eentje binnen. Muhtaj speelt bij Fortuna Sittard en is aanvoerder van het Afghaanse vrouwenelftal.

Haar ouders vluchtte uit Afghanistan. Muhtaj groeide op in Canada, maar verloor nooit de band met het land van haar ouders. Toen de Taliban in augustus 2021 daar de macht weer greep en het onveilig werd voor met name vrouwen, hielp Muhtaj met de evacuaties van nationale jeugdspeelsters.

Farkhunda Muhtaj (midden met zwart-wit) met de Afghaanse vluchtelingen in Lissabon

Na een maand lukte het om haar landgenoten naar Portugal te krijgen, waar Muhtaj ze zelf in Lissabon kwam verwelkomen. "Sindsdien help ik ze om hun leven en voetbalcarrière daar voort te zetten", vertelt ze vanaf de zijlijn in Zeist.

"Nu zij veilig zijn, kunnen de Afghaanse vrouwen doen wat ze altijd al hebben willen doen, namelijk slagen in het leven. We willen laten zien dat vluchtelingen zoveel in hun mars hebben."

Haar blik gaat nog eens over het veld vol vluchtelingen die plezier aan het maken zijn. "Voetbal is een universele taal. Het geeft je de mogelijkheid om je verleden te vergeten en te dromen over je toekomst. Dat zie je in al die glimlachen hier."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl