Kosovo en Servië delen gegevens over vermiste personen uit oorlog

Servië en Kosovo gaan samenwerken om mensen op te sporen die in de oorlog in de jaren 90 vermist zijn geraakt. Dat hebben de leiders van de twee landen afgesproken in Brussel, in gesprekken onder leiding van EU-buitenlandchef Borrell.

De strijd na het uiteenvallen van Joegoslavië kostte meer dan 13.000 mensen het leven. Zo'n 24 jaar na de oorlog worden er nog ruim 1600 mensen vermist.

Premier Kurti van Kosovo en de Servische president Vucic kwamen gisteravond laat tot een akkoord over het delen van gegevens. Ze gaan (geheime) documenten uitwisselen en zullen satellietgegevens en andere technologie gebruiken om vermoedelijke massagraven op te sporen.

De meerderheid van de doden en vermisten zijn etnische Albanezen. "Ruim twintig jaar later leven families nog steeds in onzekerheid over het lot van hun geliefden", stelt Borrell. "Ze hebben het recht om het lot van hun familieleden te achterhalen en de maatschappij hoort dat ook te weten."

Betrekkingen normaliseren

De leiders van Kosovo en Servië onderhandelen in Brussel met als doel om de betrekkingen tussen de landen te normaliseren. In maart werden Kurti en Vucic het ook op een aantal andere punten met elkaar eens, maar gisteren leverden de gesprekken weinig op.

Een van de lastigste vraagstukken is hoeveel autonomie de Servische minderheid moet krijgen in Kosovo. In maart zou Kosovo een vorm van autonomie hebben toegezegd, maar sindsdien is er weinig voortgang geboekt op dat gebied.

Vooral in het noorden van Kosovo, waar veel Serviërs leven, zijn er spanningen. Zo'n 50.000 Serviërs in het noorden van Kosovo weigeren nog steeds om Kosovaarse instituten te erkennen, zoals de politie en de rechtspraak. Ook boycotten ze vorige maand de lokale verkiezingen.

Zorgen over situatie

Borrell laat weten dat hij in gesprek met Kurti en Vucic zijn "ernstige zorgen" heeft geuit over de situatie. Hij spoorde beide partijen aan om tot een compromis te komen en waarschuwt dat verdere escalatie de onderhandelingen over het normaliseren van de betrekkingen kan ondermijnen.

Het lukte Vucic en Kurti gisteren niet om de plannen voor meer autonomie voor de etnische Serviërs uit te werken. Kurti zegt dat een wetsvoorstel dat gisteren werd voorgelegd in de bijeenkomst niet in overeenstemming was met de Kosovaarse grondwet en dat hij het daarom niet kan goedkeuren. "Ik maak me grote zorgen", sprak Vucic na afloop. "Het is duidelijk dat Pristina zijn verplichtingen niet wil nakomen."

Servië en Kosovo liggen al decennialang met elkaar overhoop. Dat leidde in 1998 en 1999 tot een guerrilla-oorlog, waarmee de Albanese meerderheid in Kosovo afscheiding van Servië wilde bereiken. Kosovo riep na etnische zuiveringen en NAVO-bombardementen op Servische doelen in 2008 de onafhankelijkheid uit, maar Servië blijft het zien als een eigen provincie. Sinds die tijd zijn er talloze conflicten geweest, zoals rellen, wegblokkades, sluiting van grenzen en dreigen met oorlog.