Lekker de natuur in, maar trap niet op het nest van de leeuwerik

Na een grijze en natte winter is het voor het eerst dit jaar weer druk in de natuur. Voor veel boswachters is dat reden om de vinger extra aan de pols te houden. Want het bezoek van al die mensen, lopend, fietsend of te paard, kan juist nu schadelijke effecten hebben. Bijvoorbeeld voor broedende vogels en vlinders.

"Ga niet van de paden af. Want vlakbij kunnen adders liggen of broedende vogels", zegt boswachter Rob Bleijs bij RTV Drenthe. "Kijk hier, in deze graspolletjes kunnen veldleeuweriken hun nest hebben. Als je erop trapt of je hond snuffelt eraan, is het voor de volwassen vogels al reden om het nest te verlaten. Met alle ellende van dien voor de eieren. Of, straks, voor de kuikens die het dan niet overleven."

Bleijs werkt voor Natuurmonumenten in het Dwingelderveld, een natuurgebied met vennen, bossen en heide bij Dwingeloo. Hij is niet de enige die oproept om voorzichtig te zijn in de natuur.

Op Facebook bijvoorbeeld roept ook Staatsbosbeheer mensen op om zich aan de regels te houden. "De natuur is op dit moment een kraamkamer. En wie op kraamvisite gaat, weet dat rust, hygiëne en een beetje afstand belangrijk zijn voor een kersvers gezin. De kraamkamers van Moeder Natuur vragen nu om exact hetzelfde", aldus de natuurbeheerder. "Geniet van de natuur, maar respecteer de huisregels: blijf op de paden, honden aan de lijn en laat geen afval achter."

Gentiaanblauwtje

Speciaal voor ruiters is Staatsbosbeheer dit paasweekeinde begonnen met de campagne Stapt jouw paard op het juiste pad? De natuurbeheerder heeft op de Veluwe een netwerk aangelegd van in totaal 140 kilometer aan ruiterroutes. Vrijwilligers van Stichting Paardenvrienden Veluwe hebben geholpen: er zijn opstaphulpen geplaatst, er is gesnoeid en takken zijn weggehaald. "Doel van de ruiter- en menroutes is niet alleen om verschillende groepen recreanten in een gebied de ruimte te geven, maar ook om kwetsbare flora en fauna te ontzien", aldus Staatsbosbeheer. "Zo werd een aantal jaren geleden de route van een ruiterpad gewijzigd omwille van de beschermde klokjesgentiaan en het gentiaanblauwtje, een vlinder die eitjes afzet op deze plant."

Net als Staatsbosbeheer zegt boswachter Rob Bleijs: realiseer je als bezoeker hoe groot je invloed kan zijn. "Soms liggen er reekalfjes redelijk dicht bij de wandelpaden verscholen", weet de boswachter. "Dus hou ook je hond niet alleen aan de lijn, maar ook op het pad. Geen lange lijn want dan kan een hond toch nog zo 5, 6 of 7 meter de natuur in."

Plastic kan dodelijk zijn

De gevolgen van verstoring in de natuur zijn juist in het voorjaar groot, bijvoorbeeld voor parende, broedende, barende of zogende dieren, stelt Bleijs. Afval dat bezoekers achterlaten, kan tot problemen leiden; vogels kunnen verstrikt raken in de troep. Plastic kan zelfs dodelijk zijn wanneer het in de maag van dieren belandt.

Staatsbosbeheer kondigt aan streng op te treden. Vanaf nu is er extra toezicht. "Ruiters en menners buiten de voor hen bestemde routes riskeren een boete voor het niet naleven van de openstellingsregels van het gebied", stelt de natuurbeheerder.

Pepperspray

Boswachter Bleijs zou als boa ook boetes mogen uitdelen; hij heeft zelfs pepperspray bij zich. Maar hij houdt het liever bij waarschuwen. Soms is zelfs dat niet nodig omdat sommige dieren zich hebben voorbereid op de bezoekersstromen in het Dwingelderveld. "Je hoeft niet te verwachten dat je nu reeën of kraanvogels ziet", weet de boswachter. "Die hebben zich met deze drukte al ver van de paden af in het Dwingelderveld teruggetrokken."