Onduidelijkheid over toegang tot abortuspil in VS na tegenstrijdige uitspraken

Twee tegenstrijdige uitspraken van federale rechters in de VS hebben tot onduidelijkheid geleid als het gaat om de toegang tot de veelgebruikte abortuspil mifepriston.

Een federale rechter in Texas schortte de goedkeuring van de pil door medicijnwaakhond FDA op. Zo'n beetje gelijktijdig oordeelde een andere federale rechter in de staat Washington dat de pil juist beschikbaar moet blijven.

De zaken kunnen verstrekkende gevolgen hebben voor abortussen in de VS en voor de autoriteit van de FDA. Volgens Amerikaanse media zijn de directe gevolgen van de uitspraken voor de verkrijgbaarheid van de pil nog niet bekend.

De zaak in Washington was aangespannen door zeventien staten die door Democraten worden geleid. Zij willen via de rechter de toegang tot de abortuspil veiligstellen. De uitspraak in Texas is een voorlopige overwinning voor anti-abortusbewegingen in de VS.

Al ruim 20 jaar goedgekeurd

Mifepriston wordt meestal samen met een ander medicijn, misoprostol, gebruikt om een miskraam op te wekken, bijvoorbeeld als een zwangerschap niet goed is gegaan of als de zwangerschap ongewenst is. Het medicijn wordt sinds 2000 gebruikt in de VS.

Een aantal anti-abortusbewegingen besloot in november de FDA aan te klagen vanwege mifepriston, omdat er bij de goedkeuring van het middel - ruim twintig jaar geleden - niet goed zou zijn gekeken naar de veiligheidsrisico's en dan in het bijzonder bij de toepassing van het medicijn op meisjes onder 18 jaar.

Daar ging de rechter in Texas dus in mee. "Simpel gezegd: de FDA heeft rechterlijke toetsing tegengehouden", stond in het vonnis van rechter Matthew Kacsmaryk, die te boek staat als conservatief en werd aangesteld door oud-president Trump.

Hoger beroep

Het is voor het eerst dat een federale rechter op een dergelijke manier een goedkeuring van de FDA opschort, wat volgens juristen de weg vrijmaakt voor soortgelijke zaken. Daarmee komt het gezag van de FDA als medicijnwaakhond in gevaar, stellen ze tegenover persbureau AP.

Kort na de uitspraak in Texas ging de regering-Biden in hoger beroep. Na dat beroep volgt mogelijk nog de stap naar het Hooggerechtshof. Biden zei eerder al dat de goedkeuring van mifepriston wordt ondersteund door de wetenschap.

Bij de zaak is onder meer de beweging Alliance Defending Freedom betrokken. Die beweging speelde vorig jaar ook een belangrijke rol bij het tenietdoen van de Roe v. Wade-uitspraak via het Hooggerechtshof, waarmee het landelijk recht op abortus in de VS werd teruggedraaid.