Dit wandkleed kost 45.879,40 euro, precies de studieschuld van de kunstenaar

• Simone Gideonse

  redacteur Online

Het is 4,70 meter lang, 1,50 meter breed en kost 45.879 euro en 40 cent. Kunstenaar Mart Veldhuis uit Amsterdam verkoopt een wandkleed dat evenveel kost als de hoogte van zijn studieschuld. Het tapijt genaamd Eigen Schuld wordt sinds gisteren tentoongesteld in het Dordrechts Museum.

Het kleed vormt volgens de kunstenaar de stem van de leengeneratie: de studenten die in de afgelopen jaren geen studiebeurs kregen en geld moesten lenen van de overheid om hun studie te betalen. Op het kleed is de overheid als schuldverlener te zien in de vorm van twee grote leeuwen met dolken.

"De leeuw komt zijn schuld terughalen. Je hebt het gevoel dat je constant door de overheid achtervolgd wordt omdat je nog geld schuldig bent", verwoordt Veldhuis het gevoel van een leenstudent.

In het midden van het kleed staat de student met een hoge studieschuld. "Hij komt op het tapijt in situaties die te maken hebben met het gevoel dat je krijgt bij de studieschuld. Hoge kamerhuur, de Albert Heijn die ik 'Altijd Pijn' heb genoemd omdat het pijn doet in de portemonnee."

Veldhuis heeft het tapijt bewust onoverzichtelijk gemaakt, zodat het overprikkelend werkt. Volgens de kunstenaar is dat vergelijkbaar met de druk die een studieschuld heeft op je mentale gezondheid. "Ik was tijdens mijn studie altijd bezig met die schuld. Het zit altijd in je hoofd en je wordt er altijd mee geconfronteerd."

Moed in de schoenen

De zomer voordat hij moest afstuderen als illustrator aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, zonk de moed hem in de schoenen. De onzekerheid of hij wel een baan zou krijgen of ooit een huis zou kunnen kopen, bleef door zijn hoofd spoken. Zo kwam hij op het idee om als afstudeerproject een tapijt te maken dat symbool staat voor zijn studieschuld en de mentale lasten die dat met zich meebrengt.

Hij heeft bewust gekozen voor het tapijt als medium omdat het al eeuwenlang een vorm is om verhalen te vertellen. "Denk bijvoorbeeld aan het Tapijt van Bayeux", een wandkleed uit de 11e eeuw dat de Slag bij Hastings uitbeeldt. Een tapijt is bovendien door de grootte en het materiaal ook echt wat waard: "Het werk is op de jacquardmanier gewoven", vertelt Veldhuis over de weefmethode waarmee verschillende patronen in meerdere materialen geweven kunnen worden.

Gisteren werd het tapijt voor het eerst tentoongesteld. "Het is een persoonlijk verhaal en het is een actueel thema", zegt Gertjan Schouten van het Dordrechts Museum. "Als kunstenaars daarmee aan de slag gaan, is dat altijd interessant."

Emotionele bezoekers

"We zien dat het publiek echt met elkaar over het werk in gesprek gaat", merkt Schouten op. "Over het leenstelsel, over schuld hebben. We hebben ook al bezoekers gezien die zichtbaar emotioneel waren. Je ziet dat het iets doet met mensen." Het kleed zal de komende tijd rondreizen langs verschillende musea.

Over de prijs van het tapijt valt niet te onderhandelen. "Het is het enige bedrag dat ik ervoor wil hebben", zegt Veldhuis. "Het laat zien dat het een achterlijk hoog bedrag is."

De vraagprijs van het tapijt verandert mee met de hoogte van zijn studieschuld, aangezien het bedrag door rente oploopt. Eerder kostte het wandkleed 45.688,35 euro, nu is dat bedrag opgelopen tot 45.879,40 euro. "Iemand kan hem dus beter vroeger kopen dan later, want de prijs wordt steeds hoger. Op is op", zegt Veldhuis lachend.

Hij kreeg voor het wandkleed een 10 en won er een HKU Award mee. Een koper heeft Veldhuis nog niet gevonden.