Onderzoek: helft vechtsporters en kwart krachtsporters gebruiken doping

Stimulerende middelen gebruiken om betere sportprestaties te leveren: dopinggebruik is een bekend fenomeen, en niet alleen in de topsport. Nieuw onderzoek suggereert dat verboden prestatieverhogende middelen ook onder amateursporters groeien in populariteit.

Het sociaalwetenschappelijke onderzoeksinstituut Mulier voerde het onderzoek uit in opdracht van het ministerie van VWS. Uit de resultaten blijkt dat bijna een kwart van de mensen die aan krachtsport doen een vorm van doping gebruikt. Bij vechtsporters ligt dat zelfs op 47 procent.

Mulier bevroeg voor dit onderzoek ruim 2200 sporters, anoniem, die één à twee keer per week aan kracht- of vechtsport doen. De meeste respondenten vielen binnen de categorie krachtsport - bijvoorbeeld fitness, crossfit en bodybuilding. Omdat een veel kleiner deel van de respondenten een vechtsport beoefent, zit er een grotere foutmarge op het resultaat van die groep. De genoemde 47 procent is een gemiddelde tussen de 38,1 en 56,6 procent.

Onderzoeker Lisanne Balk zegt hierover: "Zelfs als we aan de onderkant van die onzekerheidsmarge zitten, zijn de cijfers vrij hoog." Bij de groep krachtsporters is de foutmarge kleiner. Daar ligt het percentage dat doping gebruikt tussen de 20,9 en 27,9.

Onder doping worden alle verboden middelen verstaan die in het Nationaal Dopingreglement staan, zoals anabole steroïden, peptidehormonen en andere verboden stimulantia. Van die lijst worden anabole steroïden het vaakst gebruikt: 22 procent van de krachtsporters en 38 procent van de vechtsporters gebruiken die middelen.

Balk voegt toe dat cijfers van dopinggebruik uit eerdere onderzoeken fors lager liggen, rond de 10 à 15 procent.

Voormalig kickbokser Remy Bonjasky herkent het beeld. Hij is eigenaar van meerdere kickbokssportscholen en ziet het gebruik toenemen. "Op dit moment is er een aantal prominente vechters die geschorst zijn of net uit een schorsing komen. Veel mensen roepen: je kan niet anders dan doping gebruiken om te kunnen winnen. Ik geloof daar niks van."

Bonjasky zegt dat hij het zelf ook wel eens aangeboden heeft gekregen van trainingspartners. "Ik heb altijd gezegd: als ik het niet kan winnen op eigen kracht, dan hoeft het voor mij niet. Mijn lichaam is het belangrijkste dat er is. Dat moet je schoon houden."

Mensen zijn onzeker en willen snel resultaat, zo verklaart de sporter het gebruik van doping. "Dat is het jammere ervan. Als je nú een goed lichaam wil hebben, had je er driekwart jaar geleden aan moeten beginnen. Probeer het niet met middelen waardoor je zo'n versnelling krijgt dat het niet natuurlijk is."

Bijwerkingen

Het gebruik van doping brengt vervelende bijwerkingen met zich mee, legt internist Pim de Ronde uit. Hij is de oprichter van een anabolen-polikliniek in het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp. "Anabole steroïden zijn synthetische varianten op het mannelijk geslachtshormoon testosteron. Zij vergroten de spiermassa en spierkracht, maar leiden dus ook tot een vermannelijking van het lichaam."

Dit middel leidt niet alleen tot nare bijwerkingen bij vrouwen, maar ook bij mannen. "Het verstoort de hormoonhuishouding en daarmee dus ook de vruchtbaarheid. Daarnaast leidt het tot een verstoring van het cholesterolprofiel, de bloeddruk stijgt een beetje, er kan een vette huid optreden, stemmingswisselingen en de hartspier kan dikker worden. Kortom: het heeft effecten op allerlei organen."

De arts zegt te schrikken van de percentages. "We weten dat dit niet zeldzaam is, maar dat het toeneemt, ook onder vrouwen, daar schrik ik wel van."

Minister Helder (Sport) heeft vanavond een brief naar de Tweede Kamer gestuurd naar aanleiding van het onderzoek. Zij zegt dat doping, samen met matchfixing, een bedreiging vormt voor de integriteit en maatschappelijke waarde van sport.

NOS Stories maakte eerder deze video over krachtsport en de strijd van veel jongeren voor het 'perfecte lichaam':