Amnesty: westerse reactie op Oekraïne-oorlog legt hypocrisie bloot

Het is goed dat de westerse wereld krachtig reageert op de Russische agressie in Oekraïne, stelt Amnesty International, maar er is sprake van een dubbele moraal. Het ene land wordt internationaal veel harder aangepakt dan het andere, schrijft de organisatie in een jaarrapport over mensenrechten in 2022.

"Er is sprake van een oorverdovende stilte over de mensenrechtensituatie in Saudi-Arabië, passiviteit ten aanzien van Egypte en de weigering om het Israëlische systeem van apartheid tegen Palestijnen aan te pakken." Amnesty vindt dat de selectiviteit waarmee het Westen veroordelingen uitspreekt, straffeloosheid rond mensenrechtenschendingen aanwakkert.

Voor het rapport heeft de organisatie de situatie in 156 landen onderzocht. De illegale invasie van Rusland en het geweld tegen de Oekraïense bevolking springt er daarbij uit. Het is een van de ergste humanitaire- en mensenrechtencrises in de recente geschiedenis van Europa.

'Schril contrast'

Volgens de organisatie heeft het Westen terecht snel en hard gereageerd. Het Westen legde sancties op aan Moskou, stuurde militaire hulp naar Kiev, en het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag startte een onderzoek naar oorlogsmisdaden. "Deze robuuste en welkome aanpak stond echter in schril contrast met eerdere reacties op massale schendingen door Rusland en anderen, en met de terughoudende reacties op conflicten zoals in Ethiopië, Jemen en Myanmar."

Deze dynamiek is overigens niet nieuw, erkent een woordvoerder van Amnesty Nederland. (Geo)politiek speelt nu eenmaal een grote grote rol bij de vraag of en zo ja, hoe een land wordt aangepakt wegens mensenrechtenschendingen. Europa en de VS hebben volgens de woordvoerder altijd al sneller kritiek geuit op vijandelijke staten dan op bondgenoten.

Oeigoeren

Peking gebruikt zijn wereldwijde invloed om actie tegen de grootschalige mensenrechtenschendingen tegen de Oeigoeren te blokkeren, aldus Amnesty. Vele honderdduizenden leden van deze moslimminderheid zijn ondergebracht in kampen. China ontkent internationale beschuldigingen van genocide.

In 2022 waren er volgens het rapport overigens ook lichtpuntjes. Zo hebben Kazachstan en Papua Nieuw Guinea de doodstraf afgeschaft. Ook werd een aantal prominente activisten na een jarenlange gevangenisstraf vrijgelaten.