Zuid-Koreaans plan voor 69-urige werkweek sneuvelt door te veel weerstand

• Julian Buijzen

  redacteur Buitenland

69 uur per week werken. Als het aan de Zuid-Koreaanse regering ligt had het binnenkort mogelijk moeten zijn. Maar jongeren, vakbonden en de oppositie denken daar anders over: zij vrezen dat het plan gezondheidsrisico's met zich meebrengt en de balans tussen werk en privé zal verstoren.

De regering zei bij de lancering van het plan dat het voor een flexibelere werkweek zou zorgen en dat daarmee de balans juist zou verbeteren. Ook bedrijven zagen het voornemen zitten. Volgens werkgeversorganisaties is het lastig om deadlines te halen onder de huidige wetgeving, die een maximale werkweek van 52 uur toestaat. Maar onder druk van de publieke opinie heeft de regering het plan ingetrokken.

Voor jou tien anderen

Zuid-Korea staat bekend om zijn veeleisende werkcultuur. Mensen maken lange dagen, ziet de Nederlandse journalist Ifang Bremer, die in Seoul werkt. "En je hebt hier ook een vrij strikte hiërarchie tussen managers en medewerker. Als je baas zegt dat je moet blijven, is het voor velen lastig om nee te zeggen."

Ook Zuid-Koreadeskundige aan de Universiteit van Leiden Flora Smit kent de Koreaanse werkcultuur goed. "Te weinig werken wordt in het land gezien als een zwakte. De concurrentie is enorm en de gedachte is vaak: voor jou tien anderen."

Werkweek van 'slechts' 52 uur

Lange tijd was het in Zuid-Korea dan ook gebruikelijk om 70 uur te werken, maar de vorige regering maakte daar in 2018 een einde aan. De Democratische Partij voerde een werkweek in van maximaal 52 uur, 40 reguliere werkuren en maximaal 12 overuren.

"De kortere werkweek riep gemengde reacties op", zegt Smit. "Tegenstanders vonden dat niet iedereen op basis van 52 uur financieel kon overleven, de huizenprijzen waren erg hoog. Ook was men bang dat kleine bedrijven in de financiële problemen zouden komen."

Maar ondanks de twijfel van sommigen lijkt de wet goed te werken. Grote bedrijven houden zich aan eraan en de hoop is dat er een gezondere balans tussen werk en privé ontstaat, die hard nodig is om het dramatische geboortecijfer op te krikken. Per vrouw worden in Zuid-Korea maar 0,78 kinderen geboren, het laagste cijfer ter wereld.

Minstens 11 uur rust

Toch kwam de regering begin deze maand dus met het voorstel van een werkweek van maximaal 69 uur, bijna twee keer het Nederlandse gemiddelde. De nieuwe wet zou voor meer flexibiliteit moeten zorgen, wat nog beter zou zijn voor de balans tussen werk en privé.

In het plan waren namelijk wel beperkingen opgenomen. Zo mocht men niet meer dan drie weken achter elkaar meer dan 60 uur werken en was minstens 11 uur rust tussen twee diensten verplicht. Om toch aan de 69 uur te komen, zouden werknemers in de praktijk dan in een maand drie weken van 72 uur moeten draaien, omdat ze de vierde week niet meer dan 60 uur mogen werken.

Volgens de regering was het om deze manier wel degelijk mogelijk om een periode van hard werken te compenseren door een periode met meer tijd voor het gezin, waarin meer aandacht aan de opvoeding van de kinderen kon worden besteed.

Oude politici

"In de praktijk komt er niets van dat vrij nemen", denkt Flora Smit. "De president probeert het positief te brengen, maar de stevige concurrentie op de arbeidsmarkt zorgt ervoor dat iemand die doorwerkt aantrekkelijker is dan iemand die vrij pakt."

Dat denkt ook Ifang Bremer: "Het werkt op papier, maar in de praktijk betekent het dat de oudere managers mogen bepalen. Een generatie oude politici probeert op een knullige manier het lage geboortecijfer aan te pakken. Het laat zien hoe ver de regering wil gaan en hoe onrealistisch hun plannen zijn in vergelijking met de verwachting van jongeren."

Demonstraties steeds meer effect

Veel jongeren gingen de straat op om te protesteren tegen de plannen. "En dat is het positieve aan dit verhaal", zegt Smit. "Je ziet dat demonstraties in Zuid-Korea een steeds groter effect hebben. De politiek luistert steeds meer naar de publieke opinie en het is goed dat jongeren anders kijken naar de bestaande werkcultuur."

Maar het grootste probleem is volgens Bremer hiermee nog steeds niet opgelost: "Het extreem lage geboortecijfer komt doordat het financieel bijna onmogelijk is een gezin te beginnen. Ook hebben veel jongeren niet het gevoel dat ze controle hebben over hun eigen carrière, ze blijven afhankelijk van oudere managers."