Republikeinen leren op conferentie hoe je in opstand komt tegen de overheid

• Thijs-Jan van Aalst

  redacteur Bureau Washington

De waarschuwing is duidelijk bij de Conservative Political Action Conference (CPAC), het jaarlijkse hoogtepunt voor conservatief Amerika, deze week in Washington: de regering van president Biden is betrokken bij een complot om Republikeinse kiezers monddood te maken. En de enige manier om dat te voorkomen, is landelijk verzet.

Het is een van de vele onbewezen claims die worden gedaan op het evenement, bedoeld om alle conservatieven vooral lokaal in opstand te laten komen, in Amerika grassroots-activisme genoemd.

Op de eerste dag van de conferentie wordt de toon meteen gezet. In een van de kleinere zalen krijgen een paar honderd mensen, uitgedost met Amerikaanse vlaggen en petten met daarop de Trump-slogan 'Make America Great Again' (MAGA), te horen waarom zij in actie moeten komen.

Het hoogtepunt van het drie uur durende trainingsprogramma is de toespraak van Republikeins congreslid Kat Cammack, die het publiek opzweept met een oproep om de Verenigde Staten te redden van de ondergang. "We kunnen het ons niet veroorloven om onderling verdeeld te zijn. We moeten samen vechten voor het voortbestaan van ons land!" Het levert haar een staande ovatie op.

De potentie van grassroots-bewegingen ziet ook politiek activist Andrew Langer, die de menigte toespreekt over waar deze bewegingen volgens hem toe in staat zijn. "President Donald Trump stuurde ons al de goede richting op, maar nu moeten de grassroots-activisten de regering van president Biden compleet overspoelen!"

Strijden in de schoolbanken

Op het marktplein van de conferentie zijn tientallen kraampjes opgebouwd. Te koop staan onder meer koeken van een halve meter in de beeltenis van Trump en MAGA-glittertasjes. Maar je kan je er ook aanmelden bij een van de vele actiegroepen die proberen mensen te werven.

Dat zijn groepen met namen als Bezorgde Vrouwen voor Amerika, de Coalitie tegen Socialistische Geneeskunde, en de Jonge Conservatieven voor CO2-Dividenden. Allemaal richten ze zich op één specifiek probleem, een tip die ook leiderschapscoach Dena Espenscheid aan haar toehoorders geeft. "Focus je op één onderwerp dat je niet aanstaat, in plaats van het hele systeem." Conservatief demonstreren moet efficiënter worden, is de boodschap.

Dat efficiënte actievoeren zie je nu terug in de strijd die conservatieven voeren in schoolbanken door het hele land. Veel conservatieve ouders vinden dat de scholen zijn doorgeslagen in hun lessen over racisme en dat daardoor kinderen een schuldgevoel kunnen krijgen over hun huidskleur. In plaats van daar tegen te demonstreren bij het Capitool, vechten veel van deze ouders nu om een plek in hun schoolbestuur te bemachtigen, om zo invloed uit te kunnen oefenen.

Lokaal druk uitoefenen op overheden en instituten wordt dus gezien als een effectievere manier om dingen gedaan te krijgen. Met de Democratische president Biden in het Witte Huis valt er in de nationale politiek momenteel weinig te halen voor de Republikeinen. En dus moet er volgens hen op een andere manier gewerkt worden om de Democraten te verslaan.

Dat het om winnen of verliezen gaat, maakt Espenscheid duidelijk zodra ze de microfoon in haar hand krijgt gedrukt. "Zijn jullie klaar om te winnen?" Uitbundig gejuich volgt.

Oorlogstaal

Tijdens de hele conferentie wordt oorlogstaal gebruikt om te waarschuwen voor de regering-Biden. Zo ook door congreslid Cammack: "Amerika staat op de rand van de afgrond, en als we nu niet samen in verzet komen, gaan we allemaal over de rand heen."

Of dat samen in verzet komen op deze conferentie ook gaat lukken, is nog maar de vraag. Decennialang was CPAC hét centrum van het conservatisme in de VS, waar iedereen gezien wilde worden. Tegenwoordig is de bijeenkomst vooral een feest voor Trump-stemmers, met een toespraak van de voormalige president zelf als hoogtepunt.

Veel Republikeinse zwaargewichten laten het evenement links liggen, onder wie de gouverneur van Florida Ron DeSantis en Mike Pence, vicepresident onder Trump. Van beiden wordt verwacht dat ze zich kandidaat zullen stellen voor het presidentschap in 2024.

Wie zich wel liet zien was Nikki Haley, de voormalige VN-ambassadeur onder Trump en op dit moment nog de enige andere grote naam in de Republikeinse Partij die zich verkiesbaar heeft gesteld voor de presidentsverkiezingen. Zij zal waarschijnlijk niet met een goed gevoel terugkijken op de conferentie.

Niet alleen zat de zaal maar halfvol tijdens haar toespraak, toen ze zich een weg naar de uitgang baande werd ze uitgejouwd door een groep Trump-aanhangers met MAGA-petten op. Samen optrekken is een leuk idee, maar op CPAC kan dat maar achter één man.