Zwarte Afrikanen willen Tunesië verlaten door opruiende toespraak president
Zwarte migranten die in Tunesië leven, verlaten het land na een opruiende toespraak van de Tunesische president Saied vorige week. Die noemde de migranten een groot gevaar voor het land. Sindsdien neemt de vijandigheid tegen hen toe.
In zijn speech sprak Saied over een complot om de "demografische structuur" van Tunesië te veranderen. "Met andere woorden: om Tunesië minder Arabisch te maken", zegt journalist Faïrouz ben Salah in het NOS Radio 1 Journaal. Ze woont in de hoofdstad Tunis. "Hij zei ook dat er een snel einde aan de massamigratie moet komen omdat alle Afrikaanse migranten betrokken zouden zijn bij criminaliteit en geweld."
De woorden van Saied kwamen op felle kritiek te staan van de Afrikaanse Unie (AU). De AU drong er in een verklaring op aan om "raciale haatzaaiende uitlatingen" te vermijden en zei "diep geschokt en bezorgd" te zijn over het standpunt van de Tunesische leider.
Het Tunesische ministerie van Buitenlandse Zaken sprak vervolgens weer van "ongegronde beschuldigingen" en zei dat het standpunt van de regering verkeerd was begrepen. Saied ontkende dat zijn opmerkingen racistisch waren en zei dat migranten die legaal in Tunesië wonen niets te vrezen hebben.
Op straat aanhouden
De etnocentrische taal van Saied volgt op eerder onderdrukkend beleid in het land, zegt Ben Salah. "Tunesië is sinds eind januari bezig met een soort arrestatiecampagne. Honderden migranten werden opgepakt. Mensen zonder verblijfsvergunning zitten nog steeds vast."
Sinds de toespraak van de president zijn ook Tunesische burgers zich met het beleid gaan bemoeien, "Sommige mensen worden door huiseigenaren op straat gezet, andere raken hun baan kwijt", zegt de journalist.
Er zijn ook Tunesiërs die zelf migranten op straat aanhouden. "Ze vragen om een paspoort of verblijfsvergunning en dragen de mensen dan over aan de politie. Migranten worden ook op straat aangevallen of lastiggevallen."
Overigens gingen er zaterdag ook honderden mensen de straat op in hoofdstad Tunis uit protest tegen het beleid van Saied en om hun solidariteit met de migranten te betuigen.
Beelden van dat protest:
De vijandigheid richting migranten is niet het gevolg van extreem veel problemen, merkt Ben Salah op. "Dat is het rare. Er waren niet zo veel problemen en er zijn ook niet veel migranten. In totaal wonen er ongeveer 21.000 migranten in Tunesië. Ze zijn eerder zelf het slachtoffer van criminaliteit omdat ze geen rechten hebben en dus geen aangifte kunnen doen."
De meeste migranten willen ook via Tunesië doorreizen naar Europa. "De grens zit potdicht. Door de versterkte grensbewaking zitten migranten min of meer opgesloten. Het is dus wel een probleem dat mensen langer in Tunesië blijven dan gehoopt."
Volgens Ben Salah liggen er twee zaken ten grondslag aan de animositeit. "Enerzijds is er al een cultuur van 'hoe witter hoe beter'. Dat racisme zit er al in. Ten tweede gaat het economisch heel erg slecht. De president heeft geprobeerd om de aandacht af te leiden en een gemeenschappelijke vijand te creëren."
Hulp van ambassades
Met als gevolg dat veel mensen het land proberen te verlaten. De ambassades van de landen van herkomst regelen dat ze gerepatrieerd kunnen worden. Op verzoek van de immigranten zelf, zegt Ben Salah.
Migranten uit Ivoorkust willen hulp van hun ambassade:
"Sinds begin deze week slapen mensen uit Ivoorkust voor hun ambassade omdat ze zich nergens anders veilig voelen", zegt Ben Salah. "Vandaag of morgen worden ongeveer 800 mensen uit Ivoorkust opgehaald. Woensdag waren dat 500 mensen uit Guinea."
De autoriteiten van Mali, Kameroen en Burkina Faso inventariseren nog wie er terug willen. Mensen kunnen zich bij de ambassade inschrijven.
Een eenvoudig proces is het niet, zegt de journalist. "De Tunesische autoriteiten houden de repatriëring tegen omdat een boete betaald moet worden. Die kan oplopen tot 1000 euro. Mensen die zonder papieren in Tunesië wonen, moeten officieel een boete betalen. Als je dat een aantal jaar niet doet, kan dat behoorlijk oplopen."
