'Aanleg warmtenetten valt grotendeels stil door nieuwe warmtewet'

De bouw van nieuwe stadswarmtenetten ligt grotendeels stil. Energiebedrijven twijfelen of het nog wel rendabel is om warmtenetten, ook wel stadsverwarming genoemd, te bouwen. De nieuwe warmtewet legt de zeggenschap grotendeels bij gemeenten.

Het plan van het kabinet om huizen van het gas af te halen, dreigt daardoor grote vertraging op te lopen, zo meldt het FD.

Gigantische investeringen

Volgens Ernst Japikse, voorzitter van de Stichting Warmtenetwerk en directeur van warmtebedrijf Ennatuurlijk, is het stilvallen van de projecten het resultaat van de nieuwe warmtewet die in juli 2024 ingaat. De overheid dient op basis van die wet een meerderheidsbelang van minimaal 51 procent te hebben in projecten.

"De onteigeningen zijn voor de warmtebedrijven aanleiding om te zeggen: wacht even. Als wij honderden miljoenen investeren maar we weten niet of we het kunnen terugverdienen, dan stoppen wij er even mee", zegt Japikse in het NOS Radio 1 Journaal.

Nu veel energiebedrijven niet meer investeren in de warmtenetten, liggen er volgens hem veel projecten stil. Op dit moment gaat het om 375.000 van de 500.000 geplande aansluitingen. Japikse: "In alle energieakkoorden die gesloten zijn, was het plan om voor 2030 een half miljoen huizen van het gas af te halen. Daar moet je heel veel voor investeren en hard werken, maar dat konden we halen. Maar op deze manier gaan we dat niet halen."

Dat energiebedrijven minder zouden investeren als gevolg van de nieuwe energiewet, werd eerder voorspeld door advieskantoor PWC. Het kantoor keek in opdracht van de overheid naar de plannen.

'Geen direct gevolg voor huurders'

Volgens een woordvoerder van Aedes, de koepel voor woningcorporaties, heeft de eventuele vertraging van de warmtenetprojecten niet direct gevolgen voor huurders: "Dit gaat om lange termijnprojecten, waar de straat voor moet worden opengebroken. Bij nieuwbouw is er vaak al een planning gemaakt, ook voor stadsverwarming. Dit gaat om projecten waar eigenlijk nu de schop de grond zou moeten gaan, maar dat gebeurt helaas niet."

Maar volgens de Aedes-woordvoerder kan uitstel, of in sommige gevallen zelfs afstel, wel gevolgen hebben. "Voor bestaande bouw is het vervangen van cv-ketels een alternatief als het warmtenet niet doorgaat. Gevolg van het uitstel is dan dat corporaties oude installaties kunnen gaan vervangen. Dan duurt verduurzaming nog weer 15 tot 20 jaar. We kunnen nu geen vertraging gebruiken om de lange termijndoelen te halen."

Om tafel

Japikse wil graag om tafel met de minister en pleit voor garanties van de overheid voor investeringen als onteigeningen worden doorgezet.

Minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten liet vorige week aan de Tweede Kamer weten dat hij werkt aan een zogenoemde 'leidraad' voor warmteprojecten die momenteel lopen. Details gaf hij niet, schrijft het FD. Woensdag gaan alle betrokken partijen om tafel om de wet verder te bespreken.