Ministers EU eens over ‘prijsplafond’ op gas, ondanks bedenkingen Nederland

Na ruim een jaar onderhandelen zijn de energieministers van de Europese Unie het eens geworden over een prijsplafond op gas. Het 'marktcorrectiemechanisme', zoals het in Brussel wordt genoemd, treedt in werking als de gasprijs boven de 180 euro per megawattuur komt. De bedoeling is dat de maatregel per 15 februari ingaat.

Het is een compromis geworden, want de nieuwe maatregel is geen vast prijsplafond op gas. Het mechanisme treedt in werking als de gasprijs drie werkdagen lang boven de 180 euro per megawattuur stijgt. Als de gasprijs verder stijgt, mogen de landen niet meer dan 35 euro per megawattuur over de gemiddelde prijs bieden. Op dit moment zit de gasprijs rond 107 euro per megawattuur.

Als de gasprijs bijvoorbeeld zou stijgen naar 300 euro per megawattuur, dan kunnen EU-landen nog 335 euro bieden op de energiemarkt. De inkoopprijs voor gas wordt dus niet vastgelegd. De hoop is dat deze maatregel wel voorkomt dat Europese landen tegen elkaar opbieden en zelf voor een enorme prijsstijging van gas zorgen.

Gekke henkies

Dit gebeurde afgelopen zomer, toen landen hun voorraden op minstens 80 procent wilden brengen. Doordat landen tegen elkaar opboden, werd er in Europa veel meer voor gas betaald dan bijvoorbeeld in Azië of de Verenigde Staten. "Het is een signaal naar de markt dat we niet als gekke henkies elkaar gaan overbieden om het gas naar Europa te krijgen", zegt minister Rob Jetten.

De impact van de maatregel op de energierekening van huishoudens en bedrijven zal zeer waarschijnlijk beperkt zijn. Daarmee lijkt de maatregel niet op het prijsplafond van het kabinet. Straks houden energiebedrijven de rekeningen voor bedrijven en huishoudens lager en worden ze daarvoor door de overheid gecompenseerd. Het Europese plafond gaat over de inkoopprijs van energiebedrijven in Europa.

Europese energiebedrijven kunnen elkaar nadat het plafond in werking is getreden niet eindeloos overbieden als de gasprijs boven de 180 euro stijgt. Nederland en Duitsland waren daarom ook lange tijd pertinent tegen een prijsplafond op gas. De angst is dat Europese energiebedrijven juist wanneer het gas het hardst nodig is, worden overboden met biedingen uit landen buiten de EU.

Onder meer België en Italië vonden deze risico's te overzien. Duitsland veranderde vandaag toch van mening. Alleen Hongarije stemde tegen. Nederland en Oostenrijk onthielden zich van stemming.

Volgens Jetten is er meer winst te behalen door andere maatregelen waar de ministers het over eens zijn geworden. Zo gaan de EU-landen vanaf 1 januari gezamenlijk gas inkopen. Ook moeten vergunningen voor onder andere grote windmolenparken sneller verleend gaan worden.