Nederland geeft 5000 jaar oude skeletten terug aan Maleisië

Maleisië krijgt tientallen skeletten terug die liggen opgeslagen in het Leidse museum Naturalis. Staatssecretaris Uslu heeft een verzoek van de Maleisische regering ingewilligd, blijkt uit een recente publicatie in de Staatscourant. Dagblad Trouw schrijft over de kwestie.

Tussen 1851 en 1934 groeven Britse wetenschappers in de Maleisische deelstaat Penang 41 skeletten van zo'n 5000 jaar oud op. Na enige omzwervingen belandden de meeste skeletten in het depot van Naturalis. Het museum zegt er 37 in beheer te hebben. Onbekend is waar de andere vier zijn.

'Leek ons netjes'

Afgelopen zomer diende Maleisië een verzoek in tot teruggave. Het is de bedoeling dat de menselijke resten worden tentoongesteld in een archeologisch museum. "Skeletten die in Maleisië zijn ontdekt, behoren tot het cultureel bezit van het land", zei het hoofd toerisme van de deelstaat Penang in augustus tegen de New Strait Times.

Staatssecretaris Uslu bevestigde vanmorgen dat ze in juli een verzoek heeft gekregen. Ze heeft in dit geval geen advies gevraagd, maar wel overleg gevoerd met onder meer de Universiteit Leiden "en het leek ons wel netjes om deze skeletten terug te geven". Nederland en Maleisië zijn nog in gesprek over een geschikt moment voor de overhandiging.

Indonesië

Over een ander verzoek tot teruggave van Naturalis-stukken is nog geen besluit genomen. Het gaat om de zogeheten Dubois-collectie, die wordt teruggevraagd door Indonesië.

Deze collectie, in de negentiende eeuw opgegraven voor de Nederlandse onderzoeker Eugène Dubois, bevat tienduizenden fossielen. Daaronder is een wereldberoemd schedelkapje van 'de Javamens' dat grofweg een miljoen jaar oud is.

Het Indonesische verzoek wordt beoordeeld door een onafhankelijke commissie onder leiding van mensenrechtenjurist Lilian Gonçalves. Die moet onder meer uitzoeken of de fossielen ofwel eerlijk zijn verkregen ofwel zijn geroofd tijdens het koloniale bewind.

Het verschil met het verzoek uit Maleisië is volgens Uslu onder meer dat de cultuurhistorische en wetenschappelijke waarde heel anders is. Daarom moet er naar de Javamens eerst uitgebreid onderzoek worden gedaan.