Nieuw-Zeeland voert levenslang verbod in op kopen van rookwaar

Het parlement van Nieuw-Zeeland heeft een wet aangenomen waarin wordt bepaald dat aan mensen die op of na 1 januari 2009 zijn geboren geen tabaksproducten mogen worden verkocht zolang ze leven. Ook gaat het nicotinegehalte in rookwaren omlaag en het aantal verkooppunten wordt in de loop van volgend jaar drastisch teruggebracht, van zo'n 6000 naar ongeveer 600.

Aan deze maatregelen werd al lang gewerkt, maar nu is het zover en daarmee horen de anti-rookregels in Nieuw-Zeeland tot de strengste ter wereld. Alleen Bhutan is nog rigoureuzer: daar geldt al sinds 2010 een algeheel verbod op de verkoop van rookwaren.

Het doel is dat roken in Nieuw-Zeeland op den duur ook helemaal verdwijnt. Mensen die nog tabaksartikelen mogen kopen worden immers steeds ouder: zo zal iemand die over 50 jaar een pakje sigaretten wil halen moeten aantonen dat hij of zij ten minste 63 jaar is. Uiteindelijk geldt het verkoopverbod dus voor alle inwoners.

Afschrikwekkende foto's

De wet heeft overigens geen betrekking op e-sigaretten, die in Nieuw-Zeeland al meer in trek zijn dan gewone sigaretten. Sigaretten moeten in uniforme pakjes worden verkocht, met afschrikwekkende foto's van ziektes die het gevolg kunnen zijn van roken, en de accijns is de laatste jaren sterk verhoogd.

"Duizenden mensen zullen langer leven en gezonder blijven", zegt onderminister Verrall van Volksgezondheid. "Het scheelt de zorg 5 miljard dollar omdat er geen aandoeningen meer hoeven te worden behandeld die zijn veroorzaakt door roken, zoals kanker, hartaanvallen en beroertes."

Betuttelend verbod

De afgelopen tien jaar nam het aantal rokende volwassenen af van 16 tot 8 procent. volgens cijfers van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). 8,3 procent van de Nieuw-Zeelanders vapet, dat was zes jaar geleden nog minder dan 1 procent. Ter vergelijking: in Frankrijk rookt 25 procent van de volwassenen.

In Nieuw-Zeeland bestaat ook de hoop dat het grote verschil in levensverwachting tussen Maori's, de oorspronkelijke bewoners, en de rest van de bevolking kleiner zal worden. Onder Maori's is het aantal rokers naar verhouding veel groter: zo'n 20 procent.

De rechtse oppositiepartij ACT, met tien zetels in het 120 zetels tellende parlement, is tegen het uitfaseren van roken: die is bang dat dat leidt tot de ondergang van kleine zelfstandigen en verstokte rokers dwingt om hun heil te zoeken op de zwarte markt. "Niemand wil dat mensen roken, maar sommigen doen dat nu eenmaal. Dit betuttelende verbod gaat tot problemen leiden", zo citeert persbureau Reuters de vicefractievoorzitter.