'CDA'er René van der Linden was jarenlang pion van het Kremlin'

Oud-voorzitter van de Eerste Kamer René van der Linden (CDA) was jarenlang belangenbehartiger van het Kremlin, schrijft NRC. Hij is ingezet door Rusland om de westerse opinie en westerse politici te beïnvloeden, concludeert de krant op basis van documenten en e-mails.

Op kosten van Rusland reisde Van der Linden, die voor het CDA staatssecretaris voor Europese Zaken, Tweede Kamerlid en senator is geweest, door Europa en probeerde hij EU-sancties tegen Moskou te beperken, stelt NRC. Ook zou hij nauwe banden hebben gehad met een Russische spion en in Wenen hebben afgesproken met een Russische, extreemrechtse politicus, die destijds op de EU-sanctielijst stond.

'Afgeluisterd door de AIVD'

De Volkskrant schrijft vandaag ook over de 78-jarige Van der Linden. Hij zou in 2019 zijn geobserveerd en afgeluisterd door de inlichtingendienst AIVD. In dat jaar zou hij vanuit Nederland een waarschuwing voor zijn Russische contacten hebben gekregen, zoals voor de Russische spion Valeri Levitski. Die regelde volgens de krant bijvoorbeeld reizen naar congressen in Moskou.

De CDA'er zegt tegen de NOS dat hij vanavond niet reageert op de publicaties. Er staat wel een weerwoord in beide kranten. Van der Linden wist naar eigen zeggen tot medio 2019 niet dat zijn contactpersoon werkte voor de Russische inlichtingendiensten.

"Op het moment dat ik hoorde dat Levitski een spion was, knakte er iets in mij. Ik heb gezegd: nu is het afgelopen", zegt Van der Linden tegen NRC. Hij zou het "hoogst kwalijk en verwerpelijk" vinden als de Nederlandse inlichtingendiensten al langer wisten dat Levitski een spion was, maar dat niet eerder zeiden.

De Nederlander streefde naar eigen zeggen een open dialoog na tussen Oost en West. Hij bevestigt tegen de journalisten dat Moskou zijn vliegreizen, verblijf en soms ook dinerkosten vergoedde als hij naar Rusland kwam. In de publicaties komen overigens geen strafbare handelingen door Van der Linden aan de orde.

Ontmoeting in Wenen

In de twee artikelen staat dus ook dat de politicus een ontmoeting heeft gehad met de extreemrechtse Russische politicus Leonid Sloetski op een hotelkamer in Wenen. Op dat moment, in 2018, stond deze persoon op de Europese sanctielijst.

Gedurende die periode was Van der Linden lid van de buitenlandcommissie van het CDA. Het bezoek met de omstreden Sloetski was moreel gezien twijfelachtig maar niet tegen de regels, zegt een hoogleraar internationaal recht tegen NRC.

Van der Linden ontkende volgens de krant aanvankelijk de ontmoeting. Maar nadat hij geconfronteerd zou zijn met bewijs trok hij deze ontkenning in. "Ik zal niet zeggen dat ik er niet geweest ben, maar als je mij vraagt: waar ging het over? Ik zou het niet meer weten."

Over de contacten tussen Van der Linden enerzijds en de Russische spion Levitski en de politicus Sloetski anderzijds werd overigens al in september bericht. Ze stonden vernoemd in een rapport van Dossier Center, een website van Poetin-criticus en oligarch Michaïl Chodorkovski. Deze publicatie was aanleiding voor het onderzoek van NRC en de Volkskrant.

'Onzin dat ik loopjongen zou zijn geweest'

Van der Linden noemde het in september onzin dat hij een "loopjongen van de Russen" zou zijn geweest. "Daar kunnen ze ook niet één bewijs voor aandragen", zei hij tegen De Limburger.

Tegen NRC zegt Van der Linden nu dat hij teleurgesteld is over wat zijn inspanningen voor betere relaties tussen Rusland en Europa hebben opgeleverd. "Als ik terugkijk op wat Poetin gedaan heeft, kwaadaardiger kan het niet. Het moet, zou ik bijna zeggen, in de genen gezeten hebben."