Man door overheidsfout jaren onterecht in cel

Een man heeft 2,5 jaar onterecht vastgezeten door toedoen van de Nederlandse overheid, schrijft de Volkskrant, die de zaak sinds 2019 heeft gevolgd. De ondernemer werd in juni 2019 door de marechaussee op Schiphol aangehouden hoewel hij in geen enkele zaak verdachte was.

De staat hield altijd vol dat hij werd gearresteerd om een eerdere Franse uitspraak van het Hof van Justitie van de EU, maar dat blijkt niet te kloppen. De FIOD drong aan op de arrestatie van de man, omdat hij in correspondentie tussen takken van de overheid als verdachte werd aangemerkt.

De man werd aanvankelijk als 'betrokkene' opgevoerd in een witwaszaak, maar uiteindelijk werd hij twee keer verdachte genoemd. Waarom en hoe dat is gebeurd, is onduidelijk. Vervolgens was volgens de krant er alles op gericht om hem vast te zetten.

Verloren vertrouwen

De Volkskrant heeft een WOB-verzoek ingediend, maar kreeg alleen een paar mails doorgestuurd. Het ministerie zegt tegen de krant de documenten niet meer te hebben, terwijl die documenten eerder wel aan de advocaten zijn overhandigd.

De man zegt door de arrestatie en zijn gevangenschap het vertrouwen in de Nederlandse overheid te hebben verloren. Toenmalig minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker verleende hem in december 2021 al gratie omdat de zaak al lang duurde.

Rechtsgang onmogelijk

Het leek er jarenlang op dat de man was opgepakt en de cel in moest vanwege een arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Daardoor zou de oude Franse uitspraak uitgevoerd moeten worden. Maar dat bleek helemaal niet het geval, zegt Rachel Imamkhan, een van de advocaten van de man.

Desalniettemin bleef het moeilijk de man vrij te krijgen, legt ze uit. "Er is geen rechtsbescherming bij overname van buitenlandse vonnissen, waardoor je als burger nergens terecht kan. Dat gaat tussen landen, over de hoofden van mensen. Je wordt gedwongen om naar de civiele rechter te gaan terwijl dat tijdrovend is."

Volgens Imamkhan noemde de landsadvocaat tijdens een kort geding elf soortgelijke zaken als argument om het Franse vonnis uit te voeren. Toen de advocaten de stukken hadden opgevraagd, bleken die niet te bestaan.

Schadevergoeding

Advocaat Tom de Boer behandelt nu ook de civiele zaak en zegt tegen de NOS dat de man recht heeft op een forse schadevergoeding. "De man heeft 2,5 jaar onterecht vastgezeten. De vergoeding zal deels voor emotioneel geleden schade zijn, en een vergoeding voor gederfde inkomsten. De man was ondernemer dus dat bedrag kan nog hoog oplopen."

Hoe hoog kan de advocaat nu niet zeggen. "We laten nu uitzoeken om hoeveel geld het gaat, en leggen de claim bij de Staat. Afhankelijk daarvan gaan we schikken of verder procederen". De Boer hoopt in de loop van volgend jaar tot overeenstemming te komen.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt de gang van zaken te betreuren en erkent dat het proces onrechtmatig is geweest. "Het gerechtshof heeft geoordeeld dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld en dat deze de schade moet vergoeden. Nu het hier gaat om een individuele zaak, wordt geen verdere informatie gedeeld."