Afspraken met landen om asielzoekers terug te nemen leveren weinig op
Afspraken met landen van herkomst om afgewezen asielzoekers terug te nemen, hebben nauwelijks effect. Dat blijkt uit onderzoek van het WODC, het kennisinstituut van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
De afgewezen asielzoekers, vaak zogenoemde 'veiligelanders', hebben geen reispapieren meer of willen die niet laten zien. Het land waar ze oorspronkelijk vandaan komen, wil hen vaak niet meer opnemen. "Want die landen hebben daar geen belang bij en ze hebben vaak bepaalde normen als het om terugkeer gaat", zegt WODC-onderzoeker en hoogleraar migratie Arjen Leerkes in het NOS Radio 1 Journaal.
EU-landen hebben afspraken gemaakt met andere landen om uitgeprocedeerde asielzoekers terug te nemen. Maar volgens Leerkes hebben die dus maar weinig effect. "Nederland kan er maar weinig tegenover stellen", zegt hij. Wel zegt de onderzoeker en hoogleraar dat een directe afspraak tussen twee afzonderlijke landen beter werkt dan een afspraak tussen een groep EU-lidstaten en een enkel land.
Leerkes pleit ervoor om opnieuw te kijken naar de afspraken die er liggen. Mogelijk moeten er meer kleinschalige afspraken worden gemaakt. Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt in een reactie dat per land bepaald wordt wat de beste aanpak is en of Nederland dan zelf afspraken met landen gaat maken, of dat in Europees verband doet.
Relatie met Marokko
Eerder deze maand werd bekend dat Nederland binnenkort weer Marokkanen van wie de asielaanvraag is afgewezen, kan terugsturen naar Marokko. De relatie tussen Nederland en Marokko is volgens staatssecretaris Van der Burg van Asiel sterk verbeterd. Marokko heeft dit jaar al reisdocumenten afgegeven voor een aantal afgewezen asielzoekers.
Onderzoeker Leerkes roept het kabinet op om eerlijk te zijn over het feit dat de afspraken over terugkeer nu nog niet veel effect hebben. In de Volkskrant pleit hij voor meer 'realisme' bij de politiek. Verder vindt hij dat het kabinet meer oog moet hebben voor afgewezen asielzoekers die niet terug kunnen naar hun land van herkomst. Zij belanden vaak in de illegaliteit.