Tientallen bommen en granaten gevonden op vliegbasis Deelen

Op vliegbasis Deelen zijn de afgelopen weken tientallen bommen en honderden granaten gevonden. In de Tweede Wereldoorlog werd het vliegveld in de buurt van Arnhem door zowel geallieerden als Duitsers hevig gebombardeerd.

"Zo'n 10 procent van al die bommen en granaten is nooit afgegaan", zegt een pelotonscommandant van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD).

Al ruim 75 jaar ligt deze munitie onder de grond, soms tot wel een meter diep. Doordat de grond in beweging is, komen de projectielen langzaam naar de oppervlakte. Door onder meer roestvorming wordt de munitie gevoeliger voor schokken en trillingen, waardoor het risico op explosies toeneemt.

Defensie wil op een nog ongebruikt gedeelte van de vliegbasis een zone aanleggen voor parachutisten van de Luchtmobiele Brigade. Om ze veilig te laten landen, is het belangrijk dat daar alle munitie wordt geruimd.

500 kilo

Honderden oranje vlaggetjes markeren plekken op de vliegbasis waar mogelijk munitie ligt. "Voordat we beginnen met graven, hebben we eerst heel gestructureerd met metaaldetectoren het gebied in kaart gebracht", aldus de pelotonscommandant tegen Omroep Gelderland. "Op die manier weten we ongeveer waar iets zou kunnen liggen."

De zwaarste bommen die de EOD bovengronds heeft gehaald zijn zo'n 500 kilo. "We controleren altijd eerst of de bom nog beschikt over een beveiligingsmechanisme. Als die er niet meer op zit en de bom is nog geladen, dan willen we daar zo snel mogelijk vanaf. Op het terrein is een plek ingericht waar we de munitie kunnen laten springen."

Specifieke geur

Bij de zoektocht naar de oude munitie gebruiken de EOD'ers zowel hun ogen als hun neus. "We kunnen deels aan de verkleuring van de grond zien of er ooit een ontploffing heeft plaatsgevonden. En de grond heeft daarnaast een hele specifieke geur."

"Als we dat zien, gaan we voorzichtig graven en kijken we of we scherven tegenkomen. Vinden we die niet, dan vinken we de put af en gaan we door naar de volgende."

Op die manier heeft de EOD in een paar weken tijd al 34 vliegtuigbommen en bijna zeshonderd granaten gevonden. "Het gaat hier om enorme aantallen in een heel korte tijd."

Het zoeken naar oude munitie gaat nog door tot komend voorjaar. "Het is moeilijk te zeggen wat er nog bovengronds komt, maar ik verwacht nog zeker een aantal bommen en tientallen granaten."