Berlijn maakt ov goedkoper, maar actievoerders willen meer

• Job Urbach

Het was immens populair, verleidde veel mensen om het openbaar vervoer te gebruiken en schreeuwt om een vervolg: het Duitse 9-euro-ticket. Terwijl deelstaten met de nationale overheid worstelen over hoeveel een vervolgticket mag kosten en wie ervoor gaat betalen, komt Berlijn vandaag al met een 29-euro-ticket. Kritiek is er nog steeds.

Terwijl de meeste mensen hun kaartje stempelen, negeert activiste Leo Maurer de stempelautomaat op het perron van het Berlijnse station Friedrichstraße. Dat doet ze uit principe. En ze is niet de enige.

Maurer vindt het Duitse openbaar vervoer simpelweg te duur, en komt daartegen in actie. Samen met zeven andere activisten richtte ze begin september het zogenoemde 9EuroFonds op. Een initiatief om het populaire 9-euro-ticket, dat per 31 augustus afliep, te verlengen.

Nieuwe groep reizigers

Het concept werkt als volgt: je maakt negen euro per maand over naar het solidariteitsfonds, en je reist zonder geldig ticket in het ov. Word je zonder ticket gecontroleerd, dan betaalt het fonds jouw boete of proces. In een maand hebben meer dan 8000 mensen zich aangesloten, en zijn meer dan 300 boetes betaald.

Zwartrijden, of het stimuleren daarvan, is uiteraard illegaal. Maar het 9EuroFonds is bovenal een oproep aan de politiek om het openbaar vervoer toegankelijk te maken.

Uit onderzoek van de vereniging van vervoersbedrijven VDV blijkt ook dat het 9-euro-ticket voor meer toegankelijkheid heeft gezorgd. Ruim een kwart van de 52 miljoen verkochte tickets, werd gekocht door mensen die normaal minder dan 1 keer per maand gebruikmaken van het ov. De roep om een betaalbare opvolger van het 9-euro-ticket blijft groot.

Onenigheid over vervolgticket

Hoe dat vervolgticket eruit moet komen te zien, blijft tot nu toe onduidelijk. Daarvoor moeten de deelstaten en de landelijke regering het eerst eens worden over de financiering.

De federale overheid stelt 1,5 miljard euro beschikbaar, maar de deelstaten eisen meer. Tickets moeten niet alleen goedkoper, maar ook het bestaande ov-aanbod dient verbeterd en uitgebreid te worden. In sommige dunbevolkte regio's rijden bijvoorbeeld helemaal geen bussen. Dat vinden bepaalde deelstaten misschien nog wel belangrijker dan een goedkoop ticket.

Hoogstwaarschijnlijk neemt de politiek pas half oktober een beslissing. De invoering van een nieuw ov-kaartje komt vervolgens in januari. Maar burgers kunnen niet langer wachten.

"Een 29-euro-ticket is voor veel mensen nog veel te veel geld," aldus Maurer. "Het is een testballonnetje dat na 3 maanden weer leeg is. Mensen hebben een goedkoop en duurzaam ticket nodig."

Wie reizigers tijdens de spits aanspreekt, hoort echter overwegend positieve reacties over het ticket: "Ik vind het goed dat de mogelijkheid er is om van dit ticket gebruik te maken", zegt een van hen, "vooral voor mensen die lijden onder de hoge prijzen. Het is een lichtpuntje."