FNV eist in elke cao inflatiecorrectie, betekent vermoedelijk looneis van 12 procent
Vakbond FNV gaat bij de cao-onderhandelingen voor komend jaar inzetten op een algemene prijscompensatie voor de inflatie, die naar verwachting van de vakbond dit jaar zo'n 12 procent gaat bedragen. De vakbond maakte vandaag, de dag vóór Prinsjesdag, traditiegetrouw de looneis bekend waarmee de onderhandelingen voor nieuwe cao's wordt ingegaan.
"Qua techniek verschilt deze eis niet van andere jaren", zegt FNV-vicevoorzitter Zakaria Boufangacha, "Onze eis is eigenlijk altijd dat de inflatie gecompenseerd moet worden. Omdat die dit jaar zo ontzettend hoog is, is onze eis dat ook."
De bond gaat altijd uit van het inflatiecijfer van oktober. FNV verwacht dat de inflatie volgende maand zal uitkomen op 12 procent. Als de inflatie dan hoger is, bijvoorbeeld 13 procent, dan wordt de looneis 13 procent. Is hij bijvoorbeeld 9 procent, dan wordt het 9 procent.
'Van landsbelang'
Niemand moet erop achteruitgaan, vindt de vakbond, en dat moet zelfs automatisch voorkomen worden. Daarom die automatische prijscompensatie dus, oftewel een loon dat automatisch meestijgt met de inflatie. In een aantal cao's is al automatische prijscompensatie vastgelegd.
De FNV zet al langer in op algemene prijscompensatie. Onderstaande grafiek laat zien dat de inflatie en de loonontwikkeling niet altijd gelijklopen. Vooral dit jaar lopen ze uit elkaar: tot en met augustus dit jaar bedroeg de gemiddelde cao-loonstijging 3,3 procent, een stuk lager dan de gemiddelde inflatie van 9 procent.
Boufangacha: "Heel veel bedrijven hebben het heel goed gedaan de afgelopen tijd. Het gaat economisch goed en volgens verwachting gaan we zelfs groeien. Tegelijkertijd kunnen sommige mensen hun boodschappen en energie niet meer betalen. Om een crisis te voorkomen is het van landsbelang dat de lonen omhooggaan."
De vakbond zegt veel werkgevers te zien die geen zin hebben de lonen zoveel te verhogen. Lokale of zelfs landelijke acties schuwt de bond dan ook niet. "Daar waar werkgevers toch denken dat ze de hand op de knip moeten houden, kunnen ze rekenen op stevige acties", zegt de vicevoorzitter.
Boufangacha roept werkgevers op in te zien wat ze moeten doen voor hun werknemers: "Dat mensen hun koopkracht blijven behouden is ook belangrijk voor bedrijven zelf."
Onwenselijk
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zien dat anders. Ze noemen het "onwenselijk en niet effectief" om te proberen de energierekening via de structurele lonen te repareren. "De hoge energieprijzen zijn ook voor ondernemers een enorme kostenpost die ze vaak moeilijk kunnen doorberekenen. Ze zijn bovendien een tijdelijk fenomeen door de oorlog."
De werkgevers wijzen op het "omvangrijke pakket van de overheid" om het stijgen van de energiekosten op te vangen. "Vanzelfsprekend kijken individuele werkgevers naar wat zij verder kunnen doen."
In augustus zei minister Van Gennip van Sociale Zaken nog dat er ruimte is om salarissen te verhogen: "Het zijn uitzonderlijke tijden die vragen om uitzonderlijke maatregelen. We kunnen dit alleen met elkaar oplossen, dus ook met de werkgevers."
Daarom deed de regering een oproep aan werkgevers om de lonen te verhogen. "Hier en daar zie je ook wel dat de lonen stijgen, maar het houdt geen gelijke tred met de prijsstijgingen", zei Van Gennip. Minister Kaag van Financiën zei iets soortgelijks: "Hogere lonen zijn een structurele oplossing. Niet alles kan van de overheid komen", zei ze.
Niet alles, maar wel een beetje. Uit de gelekte Miljoenennota blijkt dat het kabinet het tarief van de eerste inkomstenbelastingschijf gaat verlagen met 0,11 procentpunt. Door die maatregel krijgen werknemers iets meer loon op hun rekening gestort, zonder dat het brutoloon omhoog gaat.
