I&O Research: meeste Nederlanders steunen asielbeleid
Zes op de tien Nederlanders (61 procent) steunen het Nederlandse asielbeleid. Kern van dat beleid is dat mensen die vluchten voor oorlog, geweld of vervolging recht op bescherming hebben en asielzoekers uit 'veilige landen' over het algemeen niet. 6 procent is het niet eens met dat beleid omdat het te streng zou zijn. Een grotere groep (22 procent) vindt de huidige aanpak juist niet streng genoeg.
Dat blijkt uit een representatief onderzoek van I&O Research onder 2684 Nederlanders in opdracht van de NOS. De steun van een meerderheid voor de hoofdlijnen van het beleid blijkt ook uit de reacties op de stelling "Het is onze morele plicht om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen in Nederland". 60 procent is het daarmee eens, 20 procent niet.
In 2015, ten tijde van de vluchtelingencrisis als gevolg van de burgeroorlog in Syrië, legde I&O Research dezelfde stelling voor aan een eveneens representatieve groep Nederlanders. Toen was 65 procent voor, iets meer dus dan nu. Afgelopen juni besloot het kabinet de huidige problemen met de opvang tot een crisis te bestempelen. Die problemen zijn vooral zichtbaar in het aanmeldcentrum in Ter Apel, waar deze zomer geregeld honderden mensen buiten sliepen.
Asielzoekerscentrum in de buurt
Opvallend in het onderzoek van I&O Research is dat mensen met een asielzoekerscentrum (azc) in de omgeving, positiever zijn dan mensen die daar geen ervaring mee hebben. 68 procent van de eerste groep zegt een azc in de buurt (op 500 meter afstand of minder) leuk dan wel interessant te vinden of te begrijpen dat de aanwezigheid noodzakelijk is. Zes jaar geleden was dit 61 procent.
Als er in de eigen gemeente een referendum over was geweest, had 73 procent van deze groep dit acceptabel gevonden, zij het dat 43 procent daar voorwaarden bij stelt. Een van de voorwaarden die vaak wordt genoemd, is dat de omvang van de asielopvang in verhouding moet staan met het aantal omwonenden.
Bij de groep die niet al een azc in de buurt heeft, is er minder draagvlak. Van hen zou 17 procent de komst van een azc acceptabel vinden en 38 procent onder voorwaarden; bij elkaar 55 procent. Vier op de tien (41) vinden een asielzoekerscentrum sowieso niet acceptabel.
Een op de drie voor 'asielstop'
Een derde (34 procent) van de ondervraagden vindt dat de grenzen dicht moeten voor asielzoekers, zelfs als Nederland daarmee in strijd handelt met internationale verdragen. Meer mensen (47 procent) zijn het oneens met zo'n asielstop.
Dat percentage (47 procent) is lager dan de 60 procent die het een 'morele plicht' vindt om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen. Volgens onderzoeker Asher van der Schelde van I&O Research hoeft dit geen tegenstelling te zijn. "Nederland slaagt er op dit moment niet in asielzoekers daadwerkelijk fatsoenlijk op te vangen, waardoor een asielstop ook door sommige voorstanders van het beleid als tijdelijke oplossing wordt gezien."
Gedwongen opvang
Verdeeldheid is er over de vraag of gemeenten gedwongen moeten kunnen worden om opvang te regelen, wat het kabinet mogelijk wil maken in die gevallen waarin er een acuut tekort is. 36 procent vindt dat dit moet kunnen, maar ongeveer even veel mensen (40 procent) vinden van niet.
Dezelfde verdeeldheid is er over een andere maatregel van het kabinet in de opvangcrisis: het beperken van het 'nareizen' van gezinsleden van vluchtelingen met een verblijfsstatus. Meer mensen zijn het oneens (39 procent) met dit plan dan eens (32 procent).
Uitgesplitst naar politieke voorkeur is het vooral de achterban van de PVV (62 procent) en Forum voor Democratie (54 procent) die vindt dat het huidige asielbeleid niet streng genoeg is. Een op de vijf GroenLinks-stemmers vindt het juist te streng.