Migranten in VS doorgestuurd naar Washington voor 'politieke show'

• Jesse Nijmeijer

  redacteur Bureau Washington

De burgemeester van de Amerikaanse hoofdstad Washington heeft de noodtoestand uitgeroepen, na de komst van ruim 9000 migranten in haar stad. Al maanden komen er bussen vol asielzoekers aan vanuit Texas en Arizona, aan de grens met Mexico. De Republikeinse gouverneurs van die staten proberen hiermee bij president Biden een strenger immigratiebeleid af te dwingen.

Om de druk op het Democratische Washington nog meer op te voeren, liet de Republikeinse gouverneur van Texas Greg Abbott gisteren twee bussen arriveren bij de ambtswoning van vice-president Kamala Harris.

De gouverneur van Florida, Ron DeSantis, begint nu ook met het doorsturen van migranten vanuit zijn staat. Hij gaat nog een stap verder: DeSantis stuurde twee vliegtuigen met migranten naar Martha's Vineyard, een eiland voor de kust van Massachusetts waar veel welvarende Amerikanen een vakantiewoning bezitten, onder wie oud-president Obama.

Volgens DeSantis moet "elke gemeenschap in dit land dezelfde lasten dragen, niet alleen de Republikeinse staten". Daarmee doelt hij op grensstaten als Texas en Arizona. Gouverneur Abbott beschuldigt de president ervan de levens van Texanen en Amerikanen "in gevaar te brengen".

Ook New York en Chicago zagen inmiddels bussen komen, zij het in kleinere aantallen. De burgemeesters van de drie grote steden noemen het een politieke show. "Mensen zoeken hier hun toevlucht, en worden op deze wrede manier behandeld door de gouverneur van Texas", zie Eric Adams, de burgermeester van New York.

Loodzware maanden

Het is 07.00 uur in Washington als een bus de hoek om komt. Bijna op de stoep van het Capitool stappen een kleine zestig migranten uit. Ze zien er vermoeid maar opgelucht uit na een reis van veertig uur. Voor pauze was onderweg weinig tijd. De meesten hebben alleen een plasticzak met wat eten of drinken in hun handen, sommigen een noodtasje van het Rode Kruis.

De neven Yibr (21) en Daniel (22) zijn al drie maanden onderweg vanuit Venezuela. De migranten uit deze bus komen behalve uit Venezuela voornamelijk uit Colombia en Peru. Onderweg hebben ze afscheid moeten nemen van Daniels broer. Texaanse grenswachten haalden ze uit elkaar en zetten de broer op een bus naar Chicago.

De neven vertellen dat ze loodzware maanden achter de rug hebben, waarbij ze te voet door jungles, steden en acht landen zijn gereisd met gevaar voor hun leven. Vooral in Guatemala en Mexico hadden ze het zwaar. Hun route werd meerdere keren geblokkeerd en ze moesten corrupte agenten omkopen om door te mogen.

Veel van de medereizigers uit de bus zijn ze al vroeg op hun pad tegengekomen, zeggen ze. Het voelt inmiddels een beetje als een familie, die door alle risico's onderweg wel steeds kleiner is geworden.

'Meesten blij en hoopvol'

In de Amerikaanse hoofdstad wacht Tatiana Laborde met haar hulporganisatie SAMU First Response de bussen op. "De stad is hier niet klaar voor, maar we proberen met man en macht een goede aankomst te organiseren." Laborde en haar collega's zorgen onder meer voor een maaltijd. Ze hebben een opvangplek waar ze vijftig migranten tijdelijk kunnen onderbrengen.

Laborde kwam zelf 22 jaar geleden naar de Verenigde Staten. Ze vindt wat er nu gebeurt schrijnend. "Elke keer als ik een bus zie aankomen, krijg ik weer tranen in mijn ogen door de onzekerheid en angst waarmee de mensen moeten leven. Toch is het grootste gedeelte blij en hoopvol dat ze in deze stad zijn aangekomen. Ze zien niet dat ze worden gebruikt als politieke stunt."

Extra geld door noodtoestand

Het Witte Huis reageert fel en noemt de keuzes van de drie Republikeinse gouverneurs "beschamend, roekeloos en verkeerd". Maar ondanks deze afkeuringen is Muriel Bowser, de Democratische burgemeester van Washington, ook teleurgesteld in de aanpak van president Biden. Haar verzoek om de inzet van troepen van de Nationale Garde is tot twee keer toe afgewezen. Door de afkondiging van een noodtoestand komt tien miljoen dollar vrij uit de stadskas om de opvang te verbeteren.

Yibr en Daniel zullen daar nog weinig van merken. De eindbestemming is bereikt, maar de onzekerheid blijft. Het enige wat ze bij zich hebben is een gele envelop met daarin belangrijke documenten waarmee ze een lange asielprocedure ingaan. In de komende weken hoopt Daniel vooral snel herenigd te worden met zijn broer, die inmiddels is aangekomen in Chicago.