Discussie over megawinsten bij exploitanten zon- en windenergie
Rob Koster
Economieverslaggever
Rob Koster
Economieverslaggever
Nog niet zolang geleden hadden de eigenaren van windturbines en velden vol met zonnepanelen grote hoeveelheden overheidssubsidie nodig om de productie van duurzame elektriciteit rendabel te krijgen. Nu klotst het geld uit de zonneweilanden en windmolenparken.
De recordprijzen worden veroorzaakt door de hoge gasprijzen waar ook duurzame energieproducenten van profiteren. Twee jaar geleden stond de elektriciteitsprijs op 32 euro per megawattuur, nu is dat 660 euro en het is al even 800 euro geweest.
Er wordt onbedoeld extreme winst gemaakt vanwege een ontwerpfout in de elektriciteitsmarkt.
"Het zorgt voor winstmarges waar niemand ooit rekening mee heeft gehouden en die tot hoge kosten voor huishoudens en bedrijven leiden", zegt John Kerkhoven, directeur van Kalavasta, een bureau dat veel onderzoek doet naar de energietransitie voor bedrijven en overheden. Hij is de aanjager voor het beperken van de winstmarge voor producenten op de dagmarkt voor elektriciteit, die niet te maken hebben met hoge inkoopprijzen voor gas of kolen.
"Er wordt onbedoeld extreme winst gemaakt vanwege een ontwerpfout in de elektriciteitsmarkt. Het gaat om bedrijven die vaak met behulp van subsidie uit belastinggeld konden starten en dus een beperkt risico lopen. Een maximale prijs van 100 euro per megawattuur op de dagmarkt is nog steeds het dubbele van het langjarig gemiddelde."
Zo'n beperking kan de elektriciteitsprijs voor huishoudens en bedrijven op termijn met 25 procent omlaag brengen, heeft Kalavasta berekend.
Door te rommelen in de energiemarkt loop je het risico de problemen te verergeren in plaats van te verkleinen.
De Nederlandse Vereniging van Duurzame Energiebedrijven (NVDE) heeft het idee in de groep gegooid, maar is niet razend enthousiast. "Wij snappen de aanleiding en maken ons ook bezorgd over de hoge energieprijzen, maar veel van onze leden hebben langdurige contracten afgesloten tegen veel lagere prijzen die de energieprijs juist nog enigszins dempen," zegt voorzitter Olof van der Gaag.
"De schaarste los je niet op door prijzen kunstmatig laag te houden. Negatieve effecten moet je oplossen met belastingen en inkomenssteun zoals het kabinet nu heeft aangekondigd. Door te rommelen in de energiemarkt loop je het risico de problemen te verergeren in plaats van te verkleinen."
De NVDE voelt er dus niets voor om bestaande projecten een winstbeperking op te leggen. Bij nieuwe projecten valt er met de vereniging wel te praten over het Britse systeem waarbij bedrijven subsidie krijgen bij een lage elektriciteitsprijs en geld teruggeven bij een hoge elektriciteitsprijs.
