Financiële onrust centraal op 'Woodstock van de bankenwereld'

• André Meinema

  Verslaggever economie

De Amerikaanse vallei Jackson Hole, iets ten zuiden van het Yellowstone Park, is de komende 72 uur weer even het epicentrum van de financiële wereld. Centrale bankiers, beleidsmakers en academici uit de hele wereld gaan in conclaaf op het jaarlijkse economisch symposium in de Jackson Lake Lodge in de staat Wyoming.

De centrale bankiers buigen zich over de spagaat waarin ze zijn beland. Met het ene been staan ze op inflatiebestrijding door de rente te verhogen, met het andere been op economische groei, die slecht kan tegen hoge rente en dat in uiterst roerige en onzekere tijden. Het thema van de bijeenkomst luidt dan ook: Hoe om te gaan met de wereldwijde onrust op het gebied van economie en beleid.

Woodstock

Het zijn de bos- of heidagen voor de top van de Amerikaanse Fed, de Europese Centrale Bank, de Bank of England, de Bank of Japan, de People's Bank of China, en tientallen andere centrale banken waaronder ook De Nederlandsche Bank. Bankpresident Klaas Knot is er dit jaar weer bij.

Gekscherend wordt het wel een soort Woodstock genoemd, een groots opgezet onderonsje van de financiële wereld en centrale bankiers. Goed voor de teamgeest om elkaar te ontmoeten en te spreken, en het beleid en de economie tegen het licht te houden, deels achter gesloten deuren en vertrouwelijk.

Mondiaal zijn het complexe en verwarrende tijden die een normaal monetair beleid van centrale banken doorkruisen en frustreren. Om te beginnen worden veel landen getroffen door een torenhoge inflatie, die vooral het gevolg is van schaarste aan olie en gas waardoor de energieprijzen stijgen. De Russische oorlog om Oekraïne wakkert de energieprijzen alleen maar aan door het spel van president Poetin met het open- en dichtdraaien van de gaskraan.

Het gevolg is dat veel prijzen de pan uitrijzen en een aanslag zijn op de portemonnee van consumenten. De Europese inflatie bedroeg in juli gemiddeld 9,8 procent, in de VS 8,5 procent. Daarbij moet aangetekend worden dat in Europa energie de grote prijsopdrijver is, terwijl in de VS de inflatie meer gestuwd wordt door prijzen en lonen in de dienstensector.

Rente

Om de inflatie in te tomen, verhogen centrale banken inmiddels de rente, maar de vraag is of het helpt en werkt. Een hogere rente beëindigt geen oorlog en draait de gaskraan niet open. Bovendien werkt een hogere rente remmend op de economie die door de energiecrisis toch al in verval is geraakt.

In het kielzog van de exploderende prijzen en de oorlog heeft de Fed de rente al vanaf maart in forse stappen verhoogd, en die noteert nu maximaal 2,5 procent. De Fed ligt daarmee ver voor op de ECB, die pas eind juli de rente met 0,5 procentpunt verhoogde en dat in september weer zal doen.

In Jackson Hole moet de komende dagen duidelijk worden hoe centrale bankiers de inflatie aanpakken zonder de economie te beschadigen. Kan er nog aan de renteknoppen gedraaid worden en hoe hard dan? Hoe vastbesloten zijn centrale banken om de inflatie terug te dringen naar idealiter 2 procent op middellange termijn, en tegen welke prijs? In dat licht is morgen de toespraak van Fed-president Jerome Powell van belang en zal er op de financiële markten aandachtig geluisterd worden.