Goede doelen betaalden banken ruim 2,3 miljoen aan negatieve rente
Goede doelen hebben afgelopen jaar miljoenen betaald om donateursgeld te kunnen stallen bij banken. Bij de twintig grootste goede doelen gaat het om meer dan 2,3 miljoen euro die aan negatieve rente is betaald, blijkt uit een inventarisatie van de NOS.
Sinds anderhalf jaar moeten klanten boven bepaalde bedragen rente betalen aan hun bank, in plaats van dat ze rente krijgen. De banken zeiden daartoe gedwongen te zijn door de historisch lage rentetarieven. Bij de invoering van de negatieve rente in 2020 waarschuwden goede doelen voor de gevolgen en vroegen ze om een uitzonderingspositie.
Toch moesten alle fondsen betalen. Zo ook Artsen zonder Grenzen, dat met 362.000 euro het meeste kwijt was. "Dat is veel geld, dat we liever niet aan de banken betalen", zegt Thijs van Buuren van Artsen zonder Grenzen. "Zeker niet als je dat afzet tegen de miljardenwinsten die ze vorig jaar hebben gemaakt."
De grootste organisaties halen jaarlijks ruim 700 miljoen euro aan donateursgeld op. Ongeveer 0,32 procent daarvan is besteed aan het betalen van negatieve rente. "Geld dat eigenlijk naar het werk van de goede doelen had moeten gaan", zegt Margreet Plug, directeur Goede Doelen Nederland.
Volgens haar hebben de organisaties alles gedaan om de schade te beperken. "Door met de eigen bank tot afspraken te komen, waardoor de pijn verzacht werd. Of door het spreiden van tegoeden over meerdere banken, al bleek dat lastig."
Onder meer Plan International opende meerdere rekeningen, maar moest in het boekjaar 2020-2021 toch ruim 40.000 euro aan negatieve rente betalen. Inmiddels hebben banken de mogelijkheid afgebouwd om geld over rekeningen te spreiden.
War Child lukte het om afspraken met de bank te maken en betaalde uiteindelijk bijna 13.000 euro. "Hierdoor zijn de rentekosten nog enigszins beperkt gebleven. Dat gezegd hebbende, blijven het pijnlijke kosten", zegt de woordvoerder.
Unicef, qua omvang het vijfde fonds van Nederland, was slechts 10.000 euro kwijt. Volgens een woordvoerder is dat gelukt door snel geld van de Nederlandse rekeningen over te maken naar het hoofdkantoor in New York.
7 miljoen beleggen
Sommige goede doelen zijn meer gaan beleggen om minder negatieve rente te hoeven betalen. Zo heeft Dierenbescherming 7 miljoen overgemaakt naar een beleggingsrekening. Dat kon niet voorkomen dat er 73.000 euro aan negatieve rente moest worden betaald.
Maar sommige goede doelen kunnen niet anders dan hun geld op de bank houden, omdat ze bij een ramp snel willen reageren. "Die kondigt zich niet van tevoren aan", zegt Van Buuren van Artsen Zonder Grenzen. "Zo kunnen we snel geld vrij maken om in actie te komen."
Het einde van de negatieve rente lijkt inmiddels in zicht, als morgen de Europese Centrale Bank rente voor het eerst in tien jaar verhoogt. De grote Nederlandse banken hebben aangekondigd de negatieve rente de komende tijd af te bouwen.
