'Steeds meer mensen in de knel, ook middeninkomens'

Door de hoge inflatie en energieprijzen zit een groeiend aantal huishoudens financieel klem. Dat zegt het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) op basis van nieuwe berekeningen. Voor het eerst sinds jaren ziet het Nibud dat huishoudelijke uitgaven enorm stijgen. "Niet alleen lage inkomens, ook huishoudens met een inkomen boven modaal duiken in de min", aldus het instituut.

Het Nibud schat in dat nu een op de drie huishoudens worstelt met het in balans brengen van de uitgaven en inkomsten. Zo zijn de totale uitgaven van een gezin met een inkomen van twee keer modaal gestegen met 188 euro per maand in vergelijking met begin 2021. Dat komt vooral door hogere energiekosten à 128 euro per maand. Aan boodschappen is zo'n gezin 55 euro per maand meer kwijt.

Nog een voorbeeld: een alleenstaande met een bijstandsuitkering in een niet-energiezuinige woning ziet de energierekening verdubbelen naar bijna 200 euro, ondanks de btw-verlaging. Aan boodschappen is zo iemand 30 euro per maand meer kwijt.

'70 procent op aan vaste lasten'

Het Nibud ziet graag dat een huishouden niet meer dan de helft van het inkomen kwijt is aan vaste lasten. Maar nu is dat vaak 70 procent, waardoor er weinig geld overblijft voor dingen als kleding, zorg of het opbouwen van een buffer.

Deze energiecoach gaat langs bij gezinnen en geeft tips om energie te besparen:

"Hierdoor hebben huishoudens iedere maand het gevoel te moeten puzzelen met te weinig stukjes. De financiële stress die hen dit geeft is enorm", zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. Hij wil daarom dat de overheid met meer compensatie komt. "Mensen kunnen dit niet meer zelf oplossen. De extra verhoging door het kabinet van de energiecompensatie van 500 euro boven op de 800 euro is zeer welkom, maar niet genoeg."

Het Nibud noemt als voorbeeld Frankrijk, dat een maximumbedrag voor de energierekening heeft ingevoerd. Of België dat nu een 'sociaal tarief' voor gas en elektra heeft. Bepaalde inkomensgroepen betalen daardoor minder voor energie. "Er is hoe dan ook meer ruimte in de portemonnee nodig", zegt Vliegenthart. "Het leven moet weer betaalbaar worden. Drastische problemen vragen om drastische oplossingen."