Britse elite-eenheid doodde Afghaanse gevangenen en burgers, meldt BBC

Britse SAS-commando's hebben in Afghanistan herhaaldelijk gedetineerden en ongewapende mannen gedood onder verdachte omstandigheden. Uit interne militaire rapporten blijkt dat een eenheid mogelijk 54 mensen onrechtmatig heeft gedood in een periode van zes maanden. Dat meldt de BBC na eigen onderzoek.

Voor het onderzoek werd gebruikgemaakt van honderden pagina's aan operationele verslagen. Ook sprak de BBC met betrokkenen en beschikte de omroep over interne mailwisselingen binnen de legertop over de voorvallen.

De elite-eenheid SAS voerde in 2010 en 2011 invallen uit in de Afghaanse provincie Helmand. Volgens de Britse publieke omroep wisten hoge Britse militairen dat burgers onder verdachte omstandigheden waren gedood bij operaties van de eenheid, maar werd er niet ingegrepen.

Mensen die bij de SAS-eenheid dienden vertelden de BBC dat ongewapende burgers werden gedood bij nachtelijke invallen. Ook zouden er wapens bij slachtoffers zijn gelegd om het dodelijke geweld te rechtvaardigen. Er zou bovendien een strijd gaande zijn geweest tussen leden van de eenheid over wie een hoger aantal doden kon behalen.

Huiszoekingen

Het onderzoek van de BBC richtte zich op een specifiek SAS-eenheid die in Helmand jacht maakte op mensen die mogelijk werkten voor de Taliban. Het belangrijkste doel van het squadron was het uitvoeren van zogeheten detentieoperaties waarbij verdachten moesten worden opgespoord en opgepakt.

Bij de invallen gingen de SAS-militairen zó te werk: iedereen die binnen was, werd naar buiten geroepen. Daar werden mensen gefouilleerd en geboeid. Een man moest vervolgens weer mee naar binnen om militairen te helpen bij de huiszoeking.

In verslagen en interne mails staat dat hoge officieren zich zorgen maakten over het aantal mannen dat, eenmaal weer binnen, naar een wapen of handgranaat greep. Of dit echt is gebeurd, staat niet vast.

Ongewapende burgers

Bij een aanzienlijk aantal invallen werden bovendien meer mensen gedood dan er wapens gevonden werden. Dat lijkt erop te wijzen dat er ongewapende mensen gedood zijn.

Een van de hoogste officieren van de speciale strijdkrachten schreef in een geheim memo dat er mogelijk sprake was van een "opzettelijk beleid" om mensen in strijd met het recht te doden.

Een officier werd naar Afghanistan gestuurd om de zaak te onderzoeken, maar hij staakte zijn onderzoek nadat hij betrokken militairen had ondervraagd. De officier deed geen verder onderzoek ter plaatse en hoorde ook geen getuigen buiten het leger om. Uit documenten in handen van de BBC blijkt dat het eindrapport is ondertekend door de commandant van de SAS-eenheid onder wiens verantwoordelijkheid de gemelde incidenten plaatsvonden.

'Hoogste normen'

In een periode van zes maanden doodde de SAS-eenheid tientallen mensen. Bij de door de BBC onderzochte invallen liepen de leden van de SAS-eenheid geen verwondingen op.

Het Britse ministerie van Defensie wil niet ingaan op specifieke beschuldigingen. Een woordvoerder zegt dat de Britse troepen "met moed en professionaliteit hebben gediend" in Afghanistan en dat ze zich hielden aan de "hoogste normen".