Zorgen over uitbraak varkenspest pal over de grens in Duitsland

Boerenorganisatie LTO reageert bezorgd op de uitbraak van Afrikaanse varkenspest in Emsbüren. Het Duitse dorp ligt op ruim twintig kilometer afstand van het Nederlandse Denekamp in Twente.

De 280 zeugen en 1500 biggen op het Duitse bedrijf worden morgen geruimd om verspreiding van de besmettelijke en voor varkens dodelijke ziekte te voorkomen. Maar dat is nog geen garantie dat Nederland gespaard blijft.

"Dat baart ons zorgen", zegt Martin Oldenhof van LTO Noord bij RTV Oost. "Het komt nu echt aan de grens."

Kwestie van tijd

"Het was helaas een kwestie van tijd", zei de Nedersaksische landbouwminister Barbara Otte-Kinast op een ingelaste persconferentie. Ze spreekt over "een harde, emotionele klap voor de varkenshouders". Het bedrijf in Emsbüren ligt in een gebied waar heel veel varkens worden gehouden. In de directe omgeving alleen al zitten zo'n driehonderd bedrijven met 200.000 dieren. Met onmiddellijke ingang is het vervoer van varkens daar verboden. De minister sluit het niet uit dat nog veel meer dieren moeten worden gedood.

Afrikaanse varkenspest is een besmettelijke virusziekte die vaak dodelijk verloopt. Er is geen vaccin. De ziekte wordt direct van dier op dier overgebracht. Voor de mens is de ziekte ongevaarlijk. Maar de mens speelt wel een belangrijke rol bij de overdracht. Dat kan al heel simpel, via besmette voorwerpen zoals kleding, schoenen en voedsel.

Plakje ham niet importeren

In 2018, toen de ziekte ook dreigde op te rukken, zette de Rijksoverheid een campagne op om uitgebreide besmetting te voorkomen, waarbij vrachtwagenchauffeurs die over de grens komen werd gevraagd om zelfs geen plakje ham of andere varkensvleeswaren meer in te voeren. De provincie Overijssel gaf jagers toestemming om niet alleen overdag maar ook 's nachts op wilde zwijnen te jagen. Ook de omstreden drukjacht werd tijdelijk weer toegestaan. Bij drukjacht drijft een hond het wild op, terwijl een jager vanuit een verhoogde positie schiet.

Uiteindelijk kwam de Afrikaanse varkenspest in 2018 niet eens in de buurt van de Nederlandse landsgrenzen. Het bleef toen beperkt tot een aantal gevallen in de Belgische Ardennen. Van een uitbraak was geen sprake. Maar sinds 2020 heeft de ziekte wel voet aan de grond gekregen in Duitsland, aanvankelijk ten oosten van Berlijn, maar nu dus ook in het westen.