Abdeslam krijgt levenslang voor aanslagen in Parijs
Salah Abdeslam is tot levenslang veroordeeld zonder kans op vervroegde vrijlating voor de aanslagen in Parijs in 2015. Samen met 19 anderen is hij schuldig bevonden aan de terreuraanslagen. Andere verdachten kregen straffen variërend van twee jaar tot levenslang.
Abdeslam is schuldig aan moord en terrorisme, zei de voorzitter van de rechtbank, Jean-Louis Périès. Hij is de enige van de tien daders die het overleefde. De anderen bliezen zichzelf op of werden doodgeschoten. Abdeslam liep naar eigen zeggen een café binnen met zijn bomvest, maar besloot zichzelf "uit menselijkheid" niet op te blazen. Justitie betwistte dat: het bomvest zou defect zijn geweest. De rechtbank neemt de lezing van de aanklagers over.
Levenslang zonder kans op vervroegde vrijlating is de hoogst mogelijke straf in Frankrijk, een straf die niet vaak wordt opgelegd. Tot levenslang veroordeelden komen in Frankrijk vaak na 20 tot 25 jaar vrij.
Niet meer in leven
Nog vijf andere verdachten (Fabien Clain, Jean-Michel Clain, Ahmad Alkhald, Obeida Aref Dibo en Usama Attar) kregen levenslang zonder kans op vervroegde vrijlating, maar van hen wordt aangenomen dat ze niet meer in leven zijn.
Nog een andere verdachte, Moghammed Abrini, kreeg levenslang, met een minimum van 22 jaar achter de tralies. Vier anderen, Mohamed Bakkali, Osama Krayem, Sofien Ayari en Ahmed Dahmani, kregen 30 jaar gevangenisstraf opgelegd. Twee verdachten kregen straffen van 18 jaar, één een straf van 10 jaar en twee een celstraf van acht jaar, waarvan ze twee derde moeten uitzitten. Vier verdachten kregen lagere straffen.
Bij de aanslagen op 13 november 2015 vielen 130 doden. Terroristen vielen het voetbalstadion Stade de France aan, schoten daarna hun wapens leeg bij caféterrassen en gingen met bomvesten en kalasjnikovs concertzaal Bataclan binnen. Daar vielen de meeste doden: 89. De aanslagen werden opgeëist door Islamitische Staat (IS).
We maakten eerder deze terugblik op de aanslagen in Parijs:
Abdeslam werd in maart 2016 opgepakt in België. De Belgische aanklagers verdenken hem ook van betrokkenheid bij de aanslagen in Brussel, vier dagen na zijn arrestatie. Hij werd uitgeleverd aan Frankrijk, maar is in België al veroordeeld tot twintig jaar celstraf voor een schietpartij waarbij drie agenten gewond raakten.
De negentien verdachten die naast Abdeslam terecht stonden, hielpen met bijvoorbeeld het bieden van onderdak of het leveren van wapens. Zes personen werden bij verstek berecht, onder wie vijf vooraanstaande IS-leden die vermoedelijk in Syrië zijn omgekomen.
Tijdens de behandeling van de zaak namen sommige verdachten de verantwoordelijkheid voor hun betrokkenheid bij de aanslagen. Anderen zwegen gedurende het hele tien maanden durende proces. De rechtszaak duurde mede zo lang omdat ook overlevenden en nabestaanden uitgebreid aan het woord kwamen.
Man met de hoed
De Belgisch-Marokkaanse Mohamed Bakkali speelde volgens de rechtbank een "bepalende rol" in de voorbereidingen van de aanslagen. Bakkali probeerde vuurwapens, onderduikadressen en auto's te regelen. Hij zit in België een 25-jarige celstraf uit voor zijn rol bij een aanslag in een Thalys tussen Amsterdam en Parijs in 2015.
Mohammed Abrini, ook bekend als 'de man met de hoed' vanwege videobeelden waarop hij met een hoofddeksel was te zien, speelde volgens de rechtbank ook een sleutelrol bij de logistiek rond de aanslagen. Hij wordt ook verdacht van betrokkenheid bij de aanslagen in Brussel in 2016.
Bij het megaproces tegen de terreurverdachten waren zo'n 300 advocaten bij betrokken, er was extreme beveiliging en de rechtbank zelf werd voor miljoenen euro's verbouwd, speciaal voor dit proces. Zo'n 500 mensen wonen de uitspraak bij in de rechtszaal.