'Val Severodonetsk is symbolische tegenslag'; aanval Kiev om G7-top

• Youssef Zerrouk

  redacteur Online

De raketaanvallen van afgelopen weekend op Kiev waren waarschijnlijk bedoeld als signaal aan de G7-landen die gisteren in Duitsland bijeenkwamen. De Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) komt tot die conclusie in de laatste analyse over de oorlog in Oekraïne.

Ook president Zelensky denkt dat dat de reden is voor de aanval op de hoofdstad. In zijn jongste speech spreekt hij van "de Russische methode". "Iedere keer als er internationale gebeurtenissen zijn, wordt er geëscaleerd," zei de president. Han Bouwmeester, universitair hoofddocent militaire strategie aan de Nederlandse Defensie Academie, beaamt dat.

"Rusland is zelf lid geweest, toen heette het nog de G8", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Na de annexatie van de Krim in 2014 is het eruit gezet. Maar het is wel een podium waarop Poetin graag gezien wil worden." Militair is het volgens Bouwmeester niet zinvol voor de Russen om Kiev aan te vallen. "Er zijn appartementencomplexen en kleuterscholen geraakt, dat heeft militair geen enkele betekenis."

Ook generaal buiten dienst Mart de Kruif ziet de militaire waarde er niet direct van in. "Het is niet zo dat de standpunten op die top zullen veranderen omdat de Russen Kiev bestoken." Hij durft te zeggen dat de Russen geen offensief vermogen meer hebben om gebieden buiten de Donbas-regio aan te vallen.

Val van Severodonetsk

Een groot deel van de Donbas is al in Russische handen. De Kruif ziet de inname van Severodonetsk, in de regio Loegansk, dan ook vooral als een symbolische tegenslag voor Oekraïne en niet zozeer als militair strategische winst van de Russen.

"De Russen gebruiken vooral veel artillerie voor de lange afstand om terreinwinst te boeken. Dat doen ze met hele kleine stukjes per dag", zegt hij. "Voor Oekraïners zat er niks anders op dan terugtrekken. Het was of dat of totaal vernietigd worden." Volgens Bouwmeester suggereerden de generale staf van Oekraïne en president Zelensky afgelopen week al dat ze van Severodonetsk geen tweede Marioepol wilden maken.

In die zuidelijke havenstad werd wekenlang zwaar gevochten omdat het Oekraïense leger niet uit het Azovstal-fabriekscomplex wilde vertrekken. "De strijders die nog in Severodonetsk zaten, kregen bevel zo snel mogelijk weg te gaan omdat de artillerie van de Russen heel erg geconcentreerd is op een plek", zegt Bouwmeester.

De Kruif stelt dat dat de enige tactiek is die de Russen nog hebben "omdat ze nagenoeg niet meer over infanterie beschikken. Ze vallen terug op oude tactieken zoals ze die ook in Grozny in Tsjetsjenië hadden: alles platschieten van een lange afstand."

Het is voor Oekraïne dan ook belangrijk dat de langeafstandswapens uit het Westen snel geleverd worden. "Want als je de Russen dat voordeel kunt ontnemen, zijn ze kwetsbaar", stelt De Kruif. "Ze kunnen dan niet meer met een enorme vuurwals stapje voor stapje naar voren trekken."

Shoot and scoot

Oekraïne beschikt al wel over artilleriegeschut, maar dat haalt bij lange na niet de afstanden die het Russische leger haalt. Inmiddels is het Amerikaanse M777-systeem geleverd, maar dat moet achter een vrachtwagen worden gesleept. "Daardoor zijn ze minder mobiel", zegt De Kruif.

"Het is daarom nu wachten op een artilleriesysteem uit Frankrijk, dat werkt met de zogenoemde shoot-and-scoot-tactiek." Die systemen hoeven niet door een vrachtwagen getrokken te worden. Die kunnen snel munitie afvuren en op eigen kracht wegrijden waardoor het moeilijker is voor de Russen om tegenaanvallen uit te voeren.

De verwachting is nu dat de Russen zich richten op Lysytsjansk, dat tegenover Severodonetsk aan de rivier de Donets ligt. "Het is de laatste stad in de regio", zegt Bouwmeester. "Als ze die in handen hebben, hebben ze de hele regio Loegansk."

Daarmee is nog niet gezegd dat de hele Donbas snel wordt ingenomen, denken beide deskundigen. "Het zwaartepunt ligt nu in Loegansk", zegt De Kruif. Hij stelt dat de Russen niet makkelijk hun zware wapens ergens anders in kunnen zetten. "Dat vergt een moeilijke logistieke operatie en de Russen weten dat ze dan kwetsbaar zijn."

Ook Bouwmeester ziet niet direct de hele Donbas in Russische handen vallen. "Ook steden als Kramatorsk en Slovjansk moeten dan veroverd worden. En zo ver is het nog lang niet."

Eerder maakten we deze video over de Donbas-regio: