Is regulering van huren in vrije sector 'hoognodig' of 'risico'?
"Een hoognodige stap", zo noemt de Woonbond de plannen van minister De Jonge om de huren in de vrije sector tot een bepaald niveau aan banden te leggen. Het puntensysteem en de daarbij behorende maximale huur, nu al geldend voor sociale huurwoningen tot 750 euro, gaat ook gelden voor vrijesectorwoningen tot een huur van ergens tussen de 1000 en 1250 euro.
"Door de huurprijsbescherming door te trekken zijn meer huurders beschermd tegen woekerprijzen die compleet losstaan van de kwaliteit van een woning", zegt Zeno Winkels, directeur van de organisatie die de belangen van huurders behartigt.
Wel had hij liever gezien dat het puntensysteem zou gelden tot 1350 euro, zodat nog meer woningen eronder zouden vallen. En ook met prijsbeperkingen blijven de huren in de vrije sector hoog, vindt de bond. "Het is niet zo dat veel middeninkomens hun handen dichtknijpen bij een kale huurprijs van 1100 euro omdat beleidsmakers dat 'middenhuur' noemen."
'Risico dat er minder gebouwd wordt'
Institutionele vastgoedbeleggers, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, zijn niet pertinent tegen het plan van De Jonge. "Wij kunnen uit de voeten met een bepaalde mate van regulering en het doortrekken van het puntensysteem", zegt Elisa Bontrop van brancheorganisatie IVBN. "Bijvoorbeeld als marktconforme huren wel worden gewaarborgd en we weten waar we voor de lange termijn aan toe zijn."
Bontrop waarschuwt wel dat het door prijsregulering minder aantrekkelijk kan worden om nieuwe huurwoningen te bouwen. "Er is een tekort aan (huur)woningen, dat los je niet op met regulering van de huurprijzen, maar met woningbouw. Nieuwe woningen moeten tegen marktconforme prijzen worden gebouwd en daarna verhuurd. Verslechtert het investeringsklimaat, dan ontstaat het risico dat er minder gebouwd wordt en dat is in niemands belang.
Voor bestaande of nieuwe huurders?
Of de prijsregulering alleen gaat gelden voor nieuwe huurcontracten of ook voor bestaande is nog onduidelijk. De intentie van De Jonge is om het ook voor zittende huurders te laten gelden, maar er wordt nog uitgezocht of dat juridisch kan.
"Ik denk dat het juridisch heel lastig wordt om dit te laten gelden voor bestaande huurcontracten", zegt hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer van de TU Delft daarover.
Hoe ontstond de wooncrisis eigenlijk? NOS op 3 zocht het uit:
Dat denkt ook Tjerk Dalhuisen van Stichting Woon. Die helpt huurders in de regio Amsterdam, bijvoorbeeld bij conflicten met verhuurders. "Dat is dan heel vervelend voor zittende huurders, maar ik zie ook wel de juridische complicaties."
'Nog prima rendement'
Het argument dat er door huurmaxima wellicht minder geïnvesteerd wordt in nieuwe huurwoningen noemt hij onzin. "Ook met dit soort huren kun je een prima rendement halen. Je haalt alleen de excessieve rendementen eruit. En dat is niet erg, toch? Een normaal rendement is ook goed."
Boelhouwer verwacht dat er door de maatregel meer woningen voor middeninkomens beschikbaar zullen komen. "Er zijn nu heel weinig huurwoningen van tussen de pakweg 700 en 1200 euro, dit gaat zeker werken."
Wel verwacht hij dat sommige kleinere woninginvesteerders, met een paar huizen, woningen gaan verkopen vanwege lagere opbrengsten. "En het wordt spannend wat grotere beleggers gaan doen, of die blijven investeren in nieuwbouw."