Forensisch team van marechaussee 'niet zonder risico' naar Oekraïne

Het forensisch opsporingsteam van de Koninklijke Marechaussee is afgelopen weekend vertrokken naar Kiev. De ongeveer dertig specialisten gaan mogelijke oorlogsmisdaden onderzoeken voor het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC).

Het strafhof kondigde vandaag aan dat er in totaal 42 onderzoekers in Oekraïne worden ingezet. Het gaat volgens ICC-hoofdaanklager Karim Khan om het grootste team dat zijn bureau ooit heeft gestuurd naar een land. Hij bedankt de Nederlandse autoriteiten voor de bijdrage aan het omvangrijke onderzoek naar oorlogsmisdaden in Oekraïne.

Van pathologen tot beveiligers

Het onderzoeksteam bestaat voor twee derde uit specialisten van Nederlandse opsporingsdiensten. Het zijn onder meer forensische, digitale en tactische opsporingsambtenaren, meldt de marechaussee. Ook zijn er opruimingsexperts bij van de Explosieven Opruimingsdienst, een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut, een tolk, medisch personeel en een team van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB).

Zij zullen in en rond Kiev getuigenverklaringen opnemen en onderzoek verrichten naar digitale apparaten zoals camera's en computers. De coördinatie is in handen van het Internationaal Strafhof.

'Confrontatie zeer onwaarschijnlijk'

De operatie is vanwege de oorlog niet zonder risico. Maar omdat het operatiegebied onder controle staat van Oekraïne wordt een confrontatie met Russische militairen zeer onwaarschijnlijk geacht door de marechaussee.

Als de veiligheidssituatie verslechtert, kan het team worden teruggehaald. Volgens de marechaussee worden de risico's beperkt door de inzet van eigen beveiliging door de BSB.

Nederland levert experts omdat Oekraïne zelf onvoldoende capaciteit heeft om zo'n onderzoek te doen, schrijft de marechaussee. Verder heeft Nederland ervaring met zulk onderzoek door de MH17-ramp in Oekraïne.

Bloedbad in Boetsja

Kiev heeft om de hulp van het ICC gevraagd. Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van oorlogsmisdaden, maar de meldingen van Russische wandaden zijn het omvangrijkst.

Een voorbeeld zijn de gruwelijke ooggetuigenverslagen van het bloedbad in Boetsja. Volgens de bewoners van deze plaats hebben de Russische strijdkrachten er enkele honderden burgers vermoord. Op satellietbeelden was te zien dat een deel van de gevonden lijken er al weken lag.

Om te kunnen beoordelen wat er precies is gebeurd in Boetsja en op andere plekken waar wordt gesproken van oorlogsmisdaden, is het belangrijk dat bewijsmateriaal zo snel mogelijk wordt veiliggesteld. Het onderzoeksteam van de marechaussee gaat zich hierop richten.