Russische lhbt'ers weg uit Ter Apel omdat zij zich bedreigd voelden

Vier Russische lhbt'ers zijn overgeplaatst uit het asielzoekerscentrum (azc) in Ter Apel omdat zij zich bedreigd voelden door andere asielzoekers in de opvang. Dat meldt de belangenvereniging LGBT Asylum Support.

De non-binaire en lesbische koppels kregen in het opvangcentrum te maken met homofobe opmerkingen. Ook is er een Z geklad op de muur van de verblijfsplek waar zij samen met andere Russisch sprekenden zaten.

De Z is sinds de oorlog in Oekraïne een symbool van het Russische leger en president Poetin. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft de letter verwijderd. Wie hem op de muur heeft geklad en waarom, is niet bekend. Het COA laat weten dat er nader onderzoek is gedaan naar het incident.

Bekijk hieronder een foto van de Z die op de gevel van de unit was geklad:

De twee koppels zouden in de dagen vóór het incident van andere Russischsprekende asielzoekers ook hebben gehoord dat het "niet normaal" en "niet natuurlijk" is om homoseksueel te zijn. Ook zouden ze herhaaldelijk in het Russisch voor "klote homo's" zijn uitgescholden, zegt Sandro Kortekaas, voorzitter van LGBT Asylum Support, die in contact staat met de stellen.

LGBT Asylum Support had hier meldingen van ontvangen en daarom aan het COA gevraagd of de koppels konden worden overgeplaatst naar speciale lhbt-verblijfsunits. Maar een reactie van het COA bleef volgens Kortekaas uit, totdat de Z op de muur was geklad. Daarna zijn de stellen dus wel naar een andere locatie gebracht.

Een woordvoerder van het COA zegt niet op de hoogte te zijn van de eerdere incidenten. "Het kan zijn dat zij hier melding van hebben gemaakt", zegt de woordvoerder. "Wij zijn in actie gekomen vanaf het moment dat die Z op de muur geschilderd was."

Stress en onveiligheid

LGBT Asylum Support staat in contact met zo'n 500 asielzoekers met een lhbt-achtergrond. Voorzitter Kortekaas zegt dat hij dagelijks meldingen krijgt over onveilige incidenten en homogerelateerd geweld in de asielzoekerscentra in Nederland, wat al langer een probleem is. "Die meldingen zetten wij altijd door naar het COA en andere instanties, zodat zij extra bescherming kunnen krijgen", zegt Kortekaas.

Dat Russische lhbt'ers in azc's behalve met homofobie nu ook te maken krijgen met steunbetuigingen aan de Russische president Poetin in de vorm van die letter Z, is volgens Kortekaas nieuw. "Zoiets hebben wij nog nooit meegemaakt, dat een kwetsbare groep wordt geconfronteerd met zo'n vijandig symbool", zegt hij.

Dit levert volgens de Kortekaas niet alleen stress op, maar creëert ook gevoelens van onveiligheid. "Voorheen gingen de meeste meldingen over de onderdrukking die lhbt'ers meemaken vanwege hun seksualiteit", zegt hij. "Maar nu krijgen ze ook te maken met angst. Want waar kunnen ze het Russische regime dan nog ontvluchten? Waar zijn ze veilig?"

Waarom wordt die Z gebruikt om steun te betuigen aan Rusland? We leggen het uit in deze fotoslider:

Sinds de oorlog in Oekraïne is uitgebroken, vluchten volgens LGBT Asylum Support meer lhbt'ers uit Rusland naar Nederland. Begin maart stuurde de belangenorganisatie daarom een brandbrief naar staatssecretaris Van der Burg van Justitie en Veiligheid, met de vraag om deze groep extra bescherming te bieden, zoals de plaatsing in speciale lhbt-units.

In een schriftelijke reactie daarop, die de NOS heeft ingezien, schrijft Van der Burg dat er "continue aandacht" is voor lhbt'ers uit Rusland, omdat zij als risicogroep worden gezien. Het incident in Ter Apel laat volgens Kortekaas echter zien dat deze aandacht nog tekortschiet.

"Nu we een enorme toename van deze groep zien die uit Rusland naar Nederland vlucht, begin ik mij wel zorgen te maken", zegt Kortekaas.

"Ik heb zojuist weer bij het COA een verzoek tot overplaatsing gedaan van een Rus en een Oekraïner", gaat hij verder. "Ook zij voelen zich niet veilig op de plek waar zij nu zijn."