Noodtoestand afgekondigd in El Salvador na 62 bendemoorden in 24 uur

In El Salvador is de noodtoestand uitgeroepen nadat in het land binnen 24 uur 62 moorden waren gepleegd. Het parlement van het Centraal-Amerikaanse land heeft met de maatregel ingestemd. Volgens de Salvadoraanse politie houden de moorden van gisteren verband met bendegeweld in het land.

De noodtoestand, die de komende 30 dagen van kracht blijft, houdt onder meer in dat mensen zonder aanhoudingsbevel kunnen worden opgepakt. Ook geldt er een samenscholingsverbod en wordt communicatie gecontroleerd. In de gevangenissen, waar veel bendeleden vast zitten, mogen gedetineerden hun cellen niet meer uit. "Jullie zullen geen zonnestraal meer kunnen zien", schrijft de president van El Salvador, Nayib Bukele, op Facebook.

De moorden zijn in verschillende delen van El Salvador gepleegd. Wat de aanleiding is van de opleving van het bendegeweld, is nog onduidelijk. "We proberen te achterhalen wat er aan de hand is, wie erachter zit en hoe het wordt gefinancierd", schreef Bukele gisteren, eveneens op Facebook.

Daling moordcijfers

El Salvador is een zeer gewelddadig land, maar meer dan 60 moorden in één dag is ook hier uitzonderlijk. Het was het bloedigste etmaal sinds het einde van de burgeroorlog in 1992, schrijft de BBC.

In 2020 was er juist een sterke daling te zien in de moordcijfers van El Salvador, schrijft mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. Het jaar daarvoor werden er 2398 moorden geregistreerd door de nationale politie. In 2020 daalde dat cijfer naar 1322, en in 2021 nam het verder af naar 1140 moorden.

Twaalf van de moorden werden gepleegd in La Libertad, een regio in het zuidwesten van het land. De politie zette gebieden op straat af waar de lichamen werden gevonden:

Het dalende moordcijfer wordt gezien als een van de successen van de populistische president Bukele. Hij geniet dan ook grote populariteit in het land; zijn partij Nuevas Ideas heeft de meerderheid van de zetels in het parlement.

Omstreden president

Toch is Bukele ook omstreden. Mensenrechtenorganisaties verwijten hem dat hij de democratie in El Salvador ondermijnt. Zo ontsloeg hij vorig jaar meerdere rechters en openbaar aanklagers, die hij verving met geestverwanten. Ook veranderde Bukele de grondwet, waardoor hij ook na het verstrijken van zijn termijn, die in 2024 afloopt, kan blijven regeren.

Mensenrechtenactivisten maken zich nu dan ook zorgen over de implicaties van de noodtoestand. "Dit is zeer zorgwekkend, zeker in een land waar geen onafhankelijke democratische instellingen zijn", schrijft Juan Pappier van Human Rights Watch op Twitter in een reactie op de maatregelen. "Het veiligheidsbeleid moet altijd binnen de grenzen van de rechtsstaat blijven."