Nigeriaanse weduwen verliezen zaak tegen Shell

Het is niet bewezen dat Shell in de jaren 90 getuigen in Nigeria heeft omgekocht en dat het bedrijf daardoor direct of indirect betrokken was bij de executie van negen activisten. Vier Nigeriaanse weduwen hadden in Nederland een zaak daarover aangespannen en eisten excuses van het bedrijf en een schadevergoeding. De rechtbank in Den Haag wijst de beschuldigingen van de hand.

Shell zou de Nigeriaanse overheid toentertijd meermalen gevraagd hebben om op te treden tegen activisten in het zuiden van Nigeria die protesteerden tegen de vervuilende oliewinning in Ogoniland.

Uiteindelijk werden negen activisten, de zogenoemde 'Ogoni nine', door een militaire rechtbank ter dood veroordeeld. Een van hen was de bekende Nigeriaanse schrijver Ken Saro-Wiwa. Shell heeft de beschuldigingen altijd ontkend.

Aannames

De rechtbank zegt dat de betrokkenheid van Shell niet is bewezen. Getuigen vertelden in zittingen dat ze door Shell waren omgekocht om belastende verklaringen af te geven tegen de activisten. Ze zeiden dat ze voorgekookte verklaringen moesten overschrijven en ondertekenen in aanwezigheid van Shell-personeel.

Die verklaringen van de getuigen berusten volgens de rechtbank op aannames en interpretaties. "De rechtbank is zich bewust van het schokkende en tragische karakter van de gebeurtenissen", zei de rechter aan het begin van de uitspraak. "Het verdriet van eiseressen staat niet ter discussie. Vaststaat dat hun leven ingrijpend is veranderd."

Esther Kiobel, een van de weduwen, is niet van plan op te geven. "Ik blijf vechten. Ik ben blij dat de wereld mijn verhaal gehoord heeft en dat Shell zich moest verantwoorden." Haar advocaat gaat met haar in overleg om te kijken of een hoger beroep zin heeft.

Shell schrijft in een verklaring dat het bedrijf in 1995 een vergeefse oproep deed aan het toenmalige militaire bewind in Nigeria om clementie te verlenen. "De tragische gebeurtenissen van 1995 hebben ons diep geraakt", schrijft het bedrijf. Shell ontkende altijd alle beschuldigen. "Vandaag heeft de rechtbank bevestigd dat er geen basis is voor de vorderingen tegen ons."

Boeren

Eerder verloor Shell een rechtszaak tegen Nigeriaanse boeren. De rechter oordeelde dat Shell Nigeria aansprakelijk is voor olielekkages in het land en dat het bedrijf aan de boeren een schadevergoeding moet betalen. Welk bedrag dat wordt, moet nog worden bepaald.

Vorig jaar kondigde Shell aan 95 miljoen euro aan Zuid-Nigeriaanse gemeenschappen te betalen als schadevergoeding vanwege olielekkages in 1970.