Cito waarschuwt scholen voor fraude met toetsen via TikTok

Toetsenmaker Cito heeft middelbare scholen gewaarschuwd dat leerlingen mogelijk fraude plegen bij kijk- en luistertoetsen. Een aantal toetsen van moderne talen als Duits, Engels en Frans voor havo en vwo wordt met antwoorden en al aangeboden via sociale media als TikTok.

Sommige scholen hebben deze kijk- en luistertoetsen al nabesproken terwijl die op andere onderwijsinstellingen nog moeten worden afgenomen. Er is namelijk geen centraal afnamemoment afgesproken. Wel is er een adviesperiode van twee weken waarbinnen de toetsen moeten zijn gemaakt.

'5 euro voor toets en antwoorden'

Als gevolg is het mogelijk voor leerlingen om foto's te maken tijdens de nabespreking en die info online te delen. Op TikTok worden de antwoorden van de luistertoets Engels voor vwo zes bijvoorbeeld aangeboden voor vijf euro. "Comment en voeg me toe als je interesse hebt", vermeldt de aanbieder.

Sommige mensen op het platform stellen voor om de antwoorden te ruilen tegen die van andere toetsen:

Docenten wordt geadviseerd goed op letten, mailde het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling (Cito) afgelopen woensdag aan scholen. Ze moeten erop letten dat leerlingen bij nabesprekingen hun aantekeningen teruggeven, er geen mobieltjes worden gebruikt en dat er tijdens de toetsafname wordt gesurveilleerd.

Onverwachts nul fouten

Bij Cito kwamen deze week zeven meldingen binnen van verdacht hoge scores. Het gaat dan om leerlingen die nul fouten hadden bij zo'n kijk- en luistertoets, terwijl docenten dat bij deze personen totaal niet had verwacht. "Daar hebben we ons in verdiept en toen zagen we dat er op sociale media informatie werd uitgewisseld", zegt een Cito-woordvoerder.

De fraude betreft kijk- en luistertoetsen die zowel digitaal als geschreven worden afgenomen. De schaal van probleem is onduidelijk. Op TikTok bieden diverse accounts toetsen aan, maar het valt niet te zeggen hoeveel er daarvan echt zijn en hoeveel er gebruik van wordt gemaakt.

'Vast tijdsstip nodig'

"Het is te gek dat Cito toestaat dat docenten de toetsen al voor de adviesdatum afnemen'', zegt Pauline Gombert, examencoördinator van het Praedinius Gymnasium in Groningen, tegen het Dagblad van het Noorden. "Bij de schriftelijke eindexamens zijn zeer strenge regels en worden toetsen op een vaste dag en vast tijdstip afgenomen. Dat moet ook voor luistertoetsen gelden."

Cito zegt in een reactie dat het alleen de leverancier en ontwikkelaar van de toetsen is: "We bemoeien ons niet met de afname ervan." Als een school serieuze aanwijzingen heeft voor plagiaat bij deze toetsen, adviseert het Cito om bijvoorbeeld via de examensecretaris stappen te nemen.

De woordvoerder zegt dat de data van de toetsen nader worden geanalyseerd om eventuele fraude op te sporen. "We gaan onderzoeken of er meer leerlingen zijn met nul fouten en dat zetten we af tegen vorig jaar."