Gemeenten mogen dragen van kleding met logo Hells Angels niet meer verbieden
Het verbod van gemeenten op het dragen van hesjes van verboden motorclubs moet worden geschrapt. Dat heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bekendgemaakt op basis van een uitspraak van de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege.
Het gemeentelijke verbod, dat ook wel het 'colorverbod' wordt genoemd, is in strijd met de vrijheid van meningsuiting, zo oordeelde de Hoge Raad eind december. Ruim 200 gemeentes die zo'n verbod hanteerden, moeten dat nu schrappen.
De gemeenten regelden het verbod via de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), regels in gemeenten voor openbare orde en veiligheid.
Vrijheid van meningsuiting
"Eigenlijk had het verbod via de APV nooit gemogen", zegt Joep Koornstra, universitair docent staats- en bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij doet onderzoek naar het verbieden van organisaties en is medeauteur van een boek over de bestrijding van verboden motorclubs.
"De wijze waarop je je kleedt, valt onder de vrijheid van meningsuiting", vervolgt hij. "Het is niet toegestaan dat een lagere overheid daar inbreuk op maakt. Die gedachte bestaat al langer en is nu door de Hoge Raad bevestigd."
Het colorverbod gold bijvoorbeeld in de gemeente Haarlem. Daar werd in september 2020 een man aangehouden die een hesje van Hells Angels droeg, dat in beslag werd genomen. De man ging hiertegen in beroep en zijn zaak heeft geleid tot de uitspraak van de Hoge Raad in december.
Ook Willem Jebbink, advocaat van de man, vindt het oordeel van de Hoge Raad logisch. Dat gemeenten het 'colorverbod' via de APV regelden, noemt hij "behoorlijk kortzichtig". "Veel gemeenten hebben kennelijk geen kaas gegeten van het staatsrecht."
Verboden motorclubs
Het schrappen van de regel betekent overigens niet dat mensen weer over straat kunnen met hesjes van alle motorclubs. Er is namelijk nog een manier waarop het dragen van motorclub-hesjes verboden wordt: via artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht.
Daarin staat dat organisaties die onherroepelijk verboden zijn, niet voortgezet mogen worden. In Nederland zijn er tot nu toe twee motorclubs die daaronder vallen: Satudarah en Bandidos.
Ook het dragen van kleding met logo's van die clubs valt onder dat wetsartikel, zo heeft de rechtbank in Maastricht vorig jaar november geoordeeld. Toen kreeg een man een voorwaardelijke celstraf van anderhalve maand voor het dragen van een T-shirt, petje en heuptas met logo's van Bandidos.
Vestje terug
Motorclubs zoals Hells Angels en No Surrender zijn wel verboden, maar nog niet onherroepelijk. De Hoge Raad moet zich nog over die zaken buigen. Tot daar een definitieve uitspraak over is gedaan, mag kleding van die clubs in principe dus gedragen worden.
"Er is geen grondslag in de wet te vinden op basis waarvan dit niet is toegestaan", zegt jurist Koornstra. Ook Jebbink denkt dat de 'colors' weer uit de kast kunnen. Zijn cliënt krijgt waarschijnlijk volgende week zijn vestje terug.
