Lucht of niet, handel in digitale eigendommen levert miljoenen op
Hoeveel is een digitaal exemplaar van een column van de New York Times over NFT waard? Tien, honderd, duizend of misschien wel tienduizend euro?
Het zijn vragen waar handelaren in digitale eigendommen, oftewel NFT's, continu mee bezig zijn. Van gifjes en plaatjes van verveelde apen tot muziek en het eerste Twitter-bericht; in 2021 is de handel in NFT geëxplodeerd. Alleen al tot november is er voor bijna 24 miljard euro aan handel geweest, zegt analistenbureau Chainalysis. Een jaar eerder ging er nog geen miljard in om.
Ook in Nederland groeit het. Nederlanders zijn volgens datzelfde bureau verantwoordelijk voor ongeveer 2 procent van de handel.
Schommelen
Twee van hen zijn de studenten Krijn de Jong en Jaimy den Dulk. Dagelijks struinen ze uren het web af op zoek naar nieuwe investeringen. "Ik zit aan 10.000 tot 15.000 euro winst. Het schommelt de hele dag", zegt Jaimy den Dulk. "Je wordt op een dag wakker en dan is er 5.000 weg. De volgende dag is er 6.000 euro bij. Het is absurd veel geld."
"In euro's heb ik nu rond de 30.000 euro winst. Ietsjes minder dan eerst", zegt De Jong. "Ik kan ervan in een appartement wonen zonder ervoor te hoeven werken, dus het gaat me wel goed af."
Voorbeelden van bekende NFT-deals zijn de verkoop van de eerste tweet voor 2,5 miljoen euro en de verkoop van de eerste Wikipedia-pagina voor 750.000 dollar. Bij handelaren die dat soort bedragen niet kunnen opbrengen zijn collecties dit jaar enorm populair geworden. Een van de bekendere is de collectie van 10.000 afbeeldingen in de Bored Ape Yacht Club. Het zijn stuk voor stuk unieke illustraties van verveelde apen.
Aanvankelijk was één afbeelding voor omgerekend ongeveer 300 euro te koop. Inmiddels wisselen de illustraties voor enkele tonnen van eigenaar. Niet alleen krijgt de koper daarmee het eigendomscertificaat van de afbeelding, diegene krijgt daarmee ook toegang tot een exclusieve community.
"Mijn waardevolste investering is er een uit de serie Cool Cats die ik voor 26.000 euro kocht. Dat is nu ook mijn profielfoto", zegt Krijn de Jong. Maar het is niet makkelijk rijk worden met NFT's. Het aanbod neemt gigantisch toe en daar moet je als investeerder de betrouwbaarste projecten uit kunnen filteren. Er zijn tal van verhalen over oplichtingspraktijken waardoor een investering van de ene op de andere dag niks meer waard is.
"Ik heb verschillende waardeloze aankopen gedaan", zegt De Jong. "Bijvoorbeeld aankopen in een project hashdemons waarbij ontwikkelaars miljoenen hadden verdiend en er ineens vandoor gingen. Gerugpulled, alsof het vloerkleed er onder vandaan is getrokken. Die aankoop is nu waardeloos."
De Nederlandse Dadara is één van de kunstenaars die bezig is kunst als NFT te verkopen:
Volgens het rapport van Chainalysis haalt een erg kleine groep beleggers de grootste winsten binnen. Toezicht op de markt is er niet. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) adviseert consumenten die willen handelen in NFT's om zich hierin vooraf goed te verdiepen en er geen geld in te stoppen dat op korte of langere termijn nodig is.
Energieverbruik
Nu de populariteit van NFT's groeit, neemt ook het energieverbruik van de handel toe. De meeste transacties worden afgehandeld met de digitale munt ethereum. De site Digiconomist becijfert dat één transactie zoveel rekenkracht van computers vergt dat daarbij 110 kilo CO2 wordt uitgestoten. Dat is evenveel als één persoon doet die 2 jaar non-stop naar een YouTube-filmpje kijkt.
Ethereum werkt aan een nieuwe techniek waardoor het energieverbruik met 99 procent wordt verminderd. Verschillende kunstenaars vinden de milieudruk nu zo hoog dat ze het gebruik van NFT's ontraden.
ICT-jurist Arnoud Engelfriet stelt dat het bezitten van een NFT juridisch weinig voorstelt. "Het is puur een eretitel, de winnaar van de Formule 1 zijn, maakt je ook geen eigenaar van het racecircuit. Je koopt echt lucht, je doet het om te kunnen zeggen dat je een NFT hebt."
Dat lijkt de groei van NFT's niet af te remmen. Gamemaker Ubisoft verkoopt NFT's die dienen als voorwerpen in games, veilingsite Catawiki heeft de eerste NFT-veilingen achter de rug en sportmerk Adidas verkocht deze maand 20.000 NFT's onder de naam Into the Metaverse. Bezitters krijgen daarmee onder meer toegang tot exclusieve kleding van het bedrijf. Concurrent Nike kocht een bedrijf dat virtuele schoenen maakt.
En die column uit de New York Times die als experiment online te koop werd gezet? Die is verkocht voor 350 ethereum, oftewel 1,3 miljoen euro volgens de huidige koers.
