'Corruptiezaak Philips nog nooit vertoond'
Door verslaggever Gert-Jan Dennekamp
Corruptie komt vaker voor in Polen, maar dat betrokkenen ook daadwerkelijk vervolgd worden, dat gebeurt niet zo vaak. De officier van justitie Andre Laskowski noemt de corruptie door Philipsmedewerkers dan ook "een zaak zonder precedent". 13 juni start het proces in de Zuid-Poolse stad Katowice.
Is dit een incident? "Dit kan je moeilijk als een incident beschouwen. 23 mensen worden aangeklaagd, die beschuldigd worden van 91 strafbare feiten. Het is een zaak zonder precedent, omdat het een groot aantal ziekenhuizen betreft. Daarnaast heeft een aantal directeuren grote bedragen aan steekpenningen aangenomen. Soms 100.000 euro, dat zijn aanzienlijke bedragen."
Wat is er hier gebeurd? "In dit geval hebben de directeuren van de ziekenhuizen, samen met de vertegenwoordigers van Philips, de technische specificaties vastgesteld, waaraan alleen Philipsapparatuur voldeed. Andere bedrijven werden dus uitgesloten. Zo had Philips een voorkeurspositie in de aanbesteding. Tegen de principes van de eerlijke concurrentie."
Wie bij Philips wist hiervan? "Bij Philips Polska wisten de directeur van de medische afdeling en de regiodirecteur ervan. Dat waren mensen die steekpenningen hebben overhandigd aan directeuren van de ziekenhuizen."
En verder? Heeft u aanwijzingen dat ook andere afdelingen van Philips hier iets van wisten? "Uit de verklaringen en bewijzen is gebleken dat in Philips Hamburg een speciaal fonds voor bijzondere gelegenheden werd opgericht. Omdat we de verdenkingen hebben dat deze corruptie misschien plaatsvond met kennis van of op initiatief van de vertegenwoordigers van deze Duitse vestiging, hebben we al het materiaal daarover aan de officier van justitie in Hamburg overhandigd."
"Wij hebben vervolgens een brief gekregen waarin staat dat de zaak verjaard is en dat er dus niet tot vervolging wordt overgegaan. Dit soort zaken verjaren veel sneller in Duitsland dan in Polen."
Dat steekpenningenfonds waarover u het hebt, op basis waarvan heeft u die verdenking? "In het kader van de internationale juridische hulp zijn er drie mensen verhoord. De Duitse politie heeft ze verhoord en wij kregen het verslag. Een van de getuigen heeft verklaard dat hij over informatie beschikt dat er in Philips een fonds voor speciale gelegenheden heeft bestaan. Tegelijk hebben we veertien facturen in zekerheid gesteld, die bevestigen dat er niet bestaande diensten werden uitgevoerd."
"Wij hebben ons beperkt tot de vaststelling op basis van de getuigenis van deze persoon. Dat er een fonds voor deze speciale gelegenheden heeft bestaan. Dat was de reden waarom wij deze informatie naar Duitsland hebben gestuurd. Het lag buiten onze competentie om daar verder onderzoek naar te doen. Wij hebben ons gericht op de corruptie die in Polen zelf heeft plaatsgevonden."
Wij weten dat Philips een eigen onderzoek is begonnen. Hebben ze ook bij u aangeklopt? "Voor de 23 mensen die nu voorgeleid worden, heeft dat onderzoek geen betekenis. Als we dat eerder hadden geweten, dus voordat ons onderzoek werd afgesloten, had het ons misschien kunnen helpen."
Welke status heeft het bedrijf Philips in dit onderzoek? "Volgens de Poolse wetgeving kun je bij corruptie nooit een bedrijf vervolgen. Maar de verdachten worden ook vervolgd voor het opstellen van valse facturen, waarin Philips een benadeelde partij is."
E-mail Gert-Jan Dennekamp op research@nos.nl