De Jonge en Grapperhaus winnen 'prijs' voor grootste privacyschenders

Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) heeft de publieksprijs van de jaarlijkse Big Brother Award gewonnen. De prijs voor grootste privacyschender kreeg hij voor de manier waarop zijn ministerie de coronatoegangsbewijzen heeft ingevoerd.

Ook een vakjury kende een Big Brother Award toe. Die ging naar De Jonges collega Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). De prijs is volgens de jury dit jaar "een oeuvreprijs voor een hele rits aan misstappen die het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft begaan".

De prijs voor de grootste privacyschender van Nederland is een initiatief van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom.

'Inbreuk op grondrechten'

De Jonge kreeg de prijs volgens Bits of Freedom-directeur Evelyn Austin vooral vanwege het slecht onderbouwen van het invoeren van de coronapas. "Het invoeren van coronatoegangsbewijzen is een inbreuk op onze grondrechten, waaronder het recht op privacy", stelt Austin.

"Als je grondrechten wilt inperken, moet je goed kunnen onderbouwen waarom dat nodig is, én de inbreuk voorzien van waarborgen, zoals duidelijkheid over de voorwaarden en tijdelijkheid. Dat heeft de minister nog onvoldoende gedaan."

Drie politici genomineerd

Voor de publieksprijs was ook demissionair staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) genomineerd vanwege de toeslagenaffaire. Grapperhaus werd eveneens genomineerd voor de publieksprijs voor "het stiekem optuigen van een derde geheime dienst in Nederland, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV)".

De prijzen werden vorig jaar in verband met de coronapandemie niet uitgereikt. In 2019 ging de publieksprijs van de Big Brother Awards naar minister Dekker (Rechtsbescherming) vanwege zijn plannen met het Centraal Justitieel Incasso Bureau. Zijn ministerie wil datasets aan elkaar koppelen, en met die gegevens 'betaalprofielen' van mensen maken. De expertprijs ging toen naar Systeem Risico Indicatie (SyRI), een controversieel systeem waarmee de overheid fraude opspoort.