Boterham eten op toilet: schoonmakers dupe van ongewenst gedrag

Ongeveer een derde van de schoonmakers heeft te maken met ongewenst gedrag, zoals negeren, discriminatie en buitensluiten. Dat staat in een onderzoek dat de werkgeversorganisatie Schoonmakend Nederland en vakbond FNV hiernaar hebben laten doen. De werkgevers- en werknemersorganisaties zitten deze ochtend met elkaar om tafel, om te kijken wat ze hier tegen kunnen doen.

In 2019 kwamen er in totaal slechts 33 meldingen binnen bij de vertrouwenspersonen, maar volgens de onderzoekers komen lang niet alle gevallen daar terecht. In een enquête laten veel meer schoonmakers weten dat ze vervelende ervaringen hebben.

"Het percentage is te hoog en onwenselijk, want je moet medewerkers een veilige plek bieden", zegt Rob Rommelse van Schoonmakend Nederland. "Het gaat naast discriminatie om allerlei vormen van ongewenst gedrag: pesten, negeren en intimideren. Dat hebben we boven tafel willen halen, zodat we het kunnen tegengaan."

"Het zijn schokkende uitkomsten", zegt ook Renate Bos van vakbond FNV. "Ik spreek veel schoonmakers, dus je weet dat het er is. Maar als het dan zwart-op-wit staat, schrik je er toch wel van."

Dat er sprake is van ondermelding, verrast Bos niet. "Er werken veel verschillende culturen in kleine groepen, op afgelegen plekken en op tijdstippen dat andere mensen niet werken. Daarnaast is de afstand tussen de schoonmakers en werkgever vaak groot, onder meer doordat ze om de zoveel jaar van werkgever wisselen door de aanbestedingen."

'Maar' een schoonmaker

Volgens de vertrouwenspersonen lijken het vooral leidinggevenden te zijn die discrimineren. Maar ook op de locaties waar de schoonmakers werken, bij de klanten dus, hebben ze te maken met ongewenst gedrag. Daar krijgen ze volgens de onderzoekers nog wel eens het gevoel 'maar' een schoonmaker te zijn.

"Ik hoorde bijvoorbeeld het verhaal van een bedrijf dat niemand wilde hebben met een hoofddoekje op", zegt Bos. "Of een schoonmaakster die haar boterham niet mocht opeten in de gezamenlijke ruimte, maar daarvoor naar het toilet werd verwezen. Of dat schoonmakers zich moeten omkleden in de fietsenkelder."

Bijzonder

Het onderzoek naar ongewenst gedrag in de schoonmaakbranche volgde uit een afspraak in de cao. Volgens alle betrokkenen is het niet eerder voorgekomen dat de sector zelf onderzoek hiernaar doet.

"Discriminatie en ongewenst gedrag speelt overal", zegt Rommelse. "Maar je moet het ook durven onderzoeken en bespreken met elkaar, zodat je het gericht kunt tegengaan. Daarom geven we voorlichting aan werkgevers."

"Het is bijzonder, omdat we dit als sociale partners doen", zegt Bos. "Ik hoop dat er meer sectoren zullen volgen."