Amsterdam gaat langer door met premie voor werkenden in de bijstand

Amsterdamse bijstandsgerechtigden kunnen voorlopig parttime blijven werken zonder dat al hun verdiensten worden verrekend met hun uitkering. Dat blijkt uit een brief aan de gemeenteraad van wethouder Rutger Groot Wassink. De gemeente zoekt hiermee naar eigen zeggen de randen op van wat wettelijk mag.

Sinds 2018 liep er in Amsterdam al een proef met zo'n 5000 mensen. Uit onderzoek van de gemeente bleek dat binnen die groep twee keer zoveel mensen zijn gaan werken als in een vergelijkbare groep die niet deelnam aan het experiment.

Ook zag de gemeente dat de zogeheten bijverdienpremie bijdraagt aan meer bestaanszekerheid. Daarom komt sinds maart dit jaar iedereen met bijstand ervoor in aanmerking, en wordt de regeling nu tot eind 2023 verlengd.

Sneller uit de bijstand

"Een behoorlijke groep mensen in de bijstand werkt parttime of zou dat willen", zegt Groot Wassink. "Met de premie kunnen we de bestaanszekerheid van mensen versterken omdat ze er meer aan overhouden. Daarnaast helpt het mensen om regulier aan het werk te komen en sneller uit de bijstand uit te stromen."

Binnen de regeling mogen bijstandsgerechtigden 30 procent van hun loon, tot maximaal 219 euro per maand, als premie uitbetaald krijgen. Dit gebeurt eens per zes maanden, zonder dat hun maandelijkse uitkering dus omlaaggaat. Zo wil Amsterdam stimuleren dat mensen in de bijstand gaan werken. De rest van het verdiende geld wordt wel verrekend met de uitkering.

Schulden en vaste lasten

Het geld wordt vooral besteed aan het aflossen van schulden, voldoen van achterstallige betalingen en vaste lasten zoals huur, verzekering en abonnementen, zegt de gemeente op basis van gesprekken met deelnemers. De premie wordt formeel niet als inkomen gezien, waardoor het niet ten koste gaat van bijvoorbeeld de huurtoeslag.

Op basis van de ervaringen in Amsterdam vindt de gemeente dat het landelijke beleid moet worden aangepast. "Amsterdam zoekt momenteel de randen op van de Participatiewet", zegt wethouder Rutger Groot Wassink.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft gewaarschuwd dat een structurele bijverdienpremie ertoe kan leiden dat er belasting over betaald moet worden, schrijft Groot Wassink in een brief aan de gemeenteraad. Daarom wordt nu voor een verlenging van twee jaar gekozen.

Minder verplichtingen

In verschillende andere gemeenten is de afgelopen jaren ook geëxperimenteerd om mensen in de bijstand aan het werk te krijgen. Ze krijgen een financiële prikkel of er zijn initiatieven voor extra begeleiding of juist minder verplichtingen. De resultaten daarvan zijn wisselend.

In onder meer Rotterdam, Wageningen, Doetinchem en Aalten lopen soortgelijke projecten als de bijverdienpremie in Amsterdam.