PSV is na bedwelmende start niet waar het wezen wil onder Schmidt
Waarom laat PSV het afweten in topduels en wat is de club opgeschoten onder trainer Roger Schmidt? Die vragen dringen zich op in een periode waarin de club uit Eindhoven flinke tikken te verwerken heeft gekregen.
De uitschakeling voor de Champions League en de nederlagen tegen Feyenoord (0-4), Willem II (2-1), AS Monaco (1-2) en Ajax (5-0) hebben aangetoond dat PSV nog lang niet is waar het wezen wil.
En dat terwijl menigeen het in augustus erover eens was dat PSV dit seizoen een serieuze uitdager van Ajax zou worden. Achteraf kun je zeggen dat de goede seizoenstart van PSV, met zeges en aanstekelijk voetbal in de Champions League-voorronde en winst van de Johan Cruijff Schaal, een bedwelmende werking heeft gehad.
Een combinatie van factoren heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat het gigantische zelfvertrouwen in Eindhoven in rap tempo is verdwenen.
Speelwijze: Benfica zorgde voor blauwdruk
Schmidt introduceerde afgelopen zomer een nieuw systeem (4-2-3-1) waarmee PSV in de eerste wedstrijden veel indruk maakte met dwingend, overrompelend en soms oogstrelend spel.
De manier van spelen was avontuurlijk, maar na verloop van tijd bleken tegenstanders zich steeds beter te wapenen tegen deze strijdwijze.
Benfica legde in augustus in Eindhoven tijdens de return van de Champions League-voorronde voor het eerst bloot hoe de angel uit het spel van PSV kon worden gehaald: zet een stevig defensief blok neer en laat de ploeg van Schmidt het spel maar maken.
PSV heeft sindsdien zichtbaar moeite om deze spelopvatting te bestrijden. De wedstrijd tegen Benfica maakte namelijk ook duidelijk dat Schmidt geen duidelijk plan-B heeft zodra het offensief niet loopt.
Zelfs erkende koppers als André Ramalho en Armando Obispo kregen in deze alles-of-niets-wedstrijd niet de opdracht om in de slotfase als een soort stormram mee naar voren te gaan. Sterker, PSV bleef vergeefs volharden in het combinatievoetbal. Het zorgde voor veel vraagtekens.
'PSV mist scorend vermogen'
Afgelopen seizoen was het soms al de achilleshiel, maar het blijkt nog steeds een mankement in het spel: het maken van doelpunten. "PSV mist echt scorend vermogen", concludeerde clubman Björn van der Doelen deze week nog in een podcast van Voetbal International.
Ook in de wedstrijd tegen Ajax had PSV de openingstreffer via Carlos Vinícius kunnen, misschien moeten maken, maar de druistige huurling van Benfica blijkt vooralsnog niet het gewenste alternatief voor vaste spits Eran Zahavi.
Ook Zahavi kan overigens maar mondjesmaat imponeren. De Israëliër pikt zo nu en dan zijn doelpunt mee (zeven goals dit seizoen) en toont ook als international nog altijd zijn waarde.
Zahavi had zichzelf een flinke boost kunnen geven door tegen Benfica te scoren, maar werd nu 'de man van de gemiste kans': hij raakte voor open doel de lat.
Cody Gakpo toonde daarentegen de afgelopen periode structureel een hoog niveau in de topwedstrijden (inclusief belangrijke goals), maar loopt mede door interlandverplichtingen al een lange periode in fysiek opzicht op zijn tenen. En de Eindhovenaar betaalt daar nu de tol voor: hij is met een enkelblessure een aantal weken uitgeschakeld.
Niets opgeschoten? Dat ook niet
Is PSV dan echt niets opgeschoten onder Schmidt? Dat is ook niet helemaal waar. De Eindhovense club eindigde immers afgelopen seizoen als tweede, weliswaar met een achterstand van zestien punten op kampioen Ajax, en dat was toch een progressie ten opzichte van de vierde plaats van het belabberde seizoen 2019/2020.
En als Zahavi die kans wel had benut? Als PSV wel van Benfica had gewonnen? Dan hadden Schmidt en co nu in de Champions League gespeeld en waren de commentaren wellicht heel anders geweest.
Ook pakt PSV vooralsnog (behalve tegen Willem II) in de competitie wel de punten tegen de zogeheten 'kleintjes' en is het gat met koploper Ajax vier punten. Dat is dus nog geen ramp, al is het recent vertoonde spel zorgwekkend.
PSV heeft daarnaast met de ontwikkeling van Cody Gakpo (22) en Noni Madueke (19) en, in mindere mate, Ibrahim Sangaré (23), Yorbe Vertessen (20) en Armando Obispo (22) in potentie jonge voetballers die in de toekomst voor vele miljoenen kunnen worden verkocht.
De absolute doorbraak van Vertessen, die vorig seizoen dankzij Schmidt geruisloos steeds meer speelminuten kreeg, laat nog op zich wachten, maar de Belgische jeugdinternational heeft in Eindhoven wel de toekomst. De selectie herbergt dus in potentie nog behoorlijk wat kapitaal.
Contractverlenging Schmidt: binnenkort nieuw gesprek?
Over de toekomst gesproken. Moeten PSV en Roger Schmidt nog wel verder met elkaar? Een populaire mening is momenteel, gezien de huidige prestaties, dat de twee wellicht beter afscheid van elkaar kunnen nemen. Maar zoals wel vaker in Eindhoven blijkt rustig blijven een probaat middel.
Toon Gerbrands liet tijdens de presentatie van de jaarcijfers bij ESPN weten dat hij samen met John de Jong een "interessant" evaluatiegesprek met Schmidt heeft gehad, waarin met name de toekomst centraal stond.
"Hij is er vrij relaxed over. Hij is ook niet bezig met een andere club of weggaan. We weten allebei welke kant we op willen", vertelde Gerbrands destijds.
Volgens de algemeen directeur staat er nog een vervolggesprek op de planning, waarin vermoedelijk zaken zoals een eventuele contractverlening concreter besproken gaan worden. Die afspraak werd overigens wel gemaakt voor de week waarin door PSV de nederlagen tegen Monaco en Ajax werden geleden.
De komende periode moet duidelijk worden of PSV daadwerkelijk nog een nieuw 'Kapitel Schmidt' aan zijn geschiedenis gaat toevoegen.
Roger Schmidt vertelde vrijdagmiddag over de nasleep van de opdoffer tegen Ajax en blikte vooruit op het thuisduel met FC Twente: