Polen bekrachtigt uitspraak over voorrang Pools recht boven EU-wetgeving

Polen heeft de uitspraak van het Poolse Constitutioneel Hof bekrachtigd waarin het Poolse recht boven de wetgeving van de Europese Unie wordt gesteld. De conservatief-nationalistische regering heeft de uitspraak vandaag gepubliceerd in het staatsblad.

Waar artikelen uit EU-verdragen en uitspraken van EU-rechtbanken in strijd zijn met de Poolse grondwet krijgt de eigen wet voorrang, zo luidt de rechterlijke uitspraak. Het land haalt daarmee een van de belangrijkste principes van de EU - het primaat van het Europese recht boven nationale wetgeving - onderuit.

Reacties in Brussel

De conclusie van het Hof van vrijdag maakte veel los in Brussel. EU-lidstaten Frankrijk en Duitsland reageerden geschrokken, omdat de uitspraak van het Hof de Europese wetgeving ondergraaft, waar alle lidstaten zich aan dienen te houden.

Het dagelijks bestuur van de EU, de Europese Commissie, noemde de uitspraak eerder al "zeer zorgwekkend". De commissie is nog niet met een officiële verklaring gekomen over de bekrachtiging. Maar buitenlandchef Josep Borrell zei tegen internationale persbureaus dat de EU met een "stevige reactie" zal komen. "Polen moet zich aan de regels houden", aldus Borrell. De Tweede Kamer ondersteunt die koers.

Slechte verstandhouding met EU

De verstandhouding tussen de Poolse regering en de Europese Commissie staat al lange tijd onder druk. Dat heeft te maken met juridische hervormingen die Warschau heeft doorgevoerd, maar die de onafhankelijke rechtspraak volgens Brussel ondermijnen.

Eerder sleepte de Europese Commissie Polen al voor het Europees Hof, omdat de Poolse regering met de vervanging van kritische rechters de rechtsstaat zou ondermijnen. Nieuwe rechters werden aangewezen door de regeringspartij PiS.

Protesten

Ook in Polen zelf is veel te doen over de uitspraak van het Hof. Afgelopen weekend gingen tienduizenden Polen in Warschau de straat op om te protesteren tegen de uitspraak. Vier betogers werden opgepakt.